نگاه جامع به انواع ارزهای پایدار

ارزهای پایدار یا Stable Coins همواره یکی از مهم‌ترین و محبوب‌ترین ارزها در دنیای ارز دیجیتال هستند که تقریبا از اوائل شروع به کار دارایی‌های رمزنگاری شده، برای خالی کردن فضای بین این نوع دارایی‌ها با سیستم مالی سنتی، به فضای رمزارزی معرفی شدند. استیبل کوین‌ها به‌دلیل ماهیت و ویژگی که دارند، یکی از بهترین دارایی‌های دیجیتال برای حفظ ارزش دارایی کاربران محسوب می‌شوند. اما نیاز به این نوع از ارزها، چگونه در فضای ارزهای دیجیتال حس شد؟

اگر تا به حال در دنیای رمزارزها با استفاده از توکن‌های تتر یا USDC تبادلی را انجام داده‌اید، پس قطعا از ارزهای دیجیتال به عنوان یک دارایی با قیمت ثابت استفاده کردید. در این مقاله، به توضیح انواع ارز پایدار و تفات آن‌ها با ارز فیات بیشتر پرداخته شده است، با ما همراه باشید.

تعریف ارزهای پایدار

ارزهای پایدار یا استیبل‌کوین‌ها (Stablecoins) یک نوع از ارزهای دیجیتال هستند که تلاش می‌کنند با پشتوانه‌گذاری بر دارایی‌های خاص (برای مثال: طلا، یورو، دلار و غیره)  یا استفاده از الگوریتم‌ها برای تنظیم عرضه خود بر اساس تقاضا، پایداری قیمت و ثبات ارزش دارایی را برای سرمایه‌گذاران ارائه کنند.

نخستین ارز پایدار به نام تتر با نماد اختصاری USDT در سال ۲۰۱۴ رونمایی شد و از آن زمان به بعد، این ارزها توجه بسیاری را به خود جلب کردند؛ چرا که ارزهای پایدار همواره ارزش ثابتی دارند و از نوسانات قیمتی مانند سایر ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین یا آلت کوین‌ها، به دور هستند.

در ابتدا، استفاده از ارزهای پایدار عمدتاً برای خرید رمزارز در صرافی‌هایی استفاده می‌شد که جفت‌ ارزهای معاملاتی با ارزهای فیات را نداشتند. با گسترش استفاده از این ارزها، اکنون از ارزهای پایدار در خدمات مالی مبتنی بر بلاک چین مانند پلتفرم‌های وام‌دهی استفاده می‌شود و حتی می‌توان از آن‌ها برای پرداخت کالاها و خدمات نیز استفاده کرد.

پاسخ به یک سوال اساسی؛ چرا ارزهای پایدار را انتخاب کنیم؟

ارزهای دیجیتال مشهور مانند بیت کوین (Bitcoin) و اتریوم (Ethereum) به نوسانات بالای قیمتی معروف هستند. (نوسان قیمت به میزان عدم قطعیت مربوط به تغییر ارزش دارایی گفته می‌شود). نوسان قیمتی بالا به معنای این است که قیمت دارایی در مدت زمان کوتاهی به طور قابل توجهی می‌تواند به‌صورت صعودی یا نزولی تغییر کند، در حالی که نوسان قیمت کمتر به معنای ثبات نسبی قیمت است. به‌طور کلی، قابلیت استفاده از یک دارایی یا ارز، بدین معنی است که بتواند به عنوان واسطه‌ای برای خرید و فروش کالاها و خدمات استفاده شود. پس این موضوع می‌تواند تعریفی از ماهیت ارزهای پایدار باشد.

برای استفاده از یک دارایی به‌عنوان ارز، انتظار می‌رود دارایی همچون یک واحد باثبات ذخیره ارزش عمل کند؛ به این معنی که باید ارزش خود را حفظ کند، برای ارزش‌گذاری کالاها و خدمات استفاده شود و باعث تسهیل در معاملات شود. مزیت بارز تکنولوژی ارزهای پایدار این است که می‌توانند به‌عنوان یک واسطه برای خرید و فروش استفاده شوند و پلی را بین ارزهای فیات و سایر ارزهای دیجیتال (ارزهای غیر پایدار) بسازند. همچنین، ارزهای پایدار پویایی دارایی‌های دیجیتال را در سراسر این اکوسیستم افزایش می‌دهند.

علاوه‌بر این، صاحبان ارزهای پایدار و ارزهای فیات هر دو می‌دانند که قدرت خرید دارایی‌هایشان در طول دوره‌های کوتاه زمانی تغییر نمی‌کند و می‌توانند از آن‌ها همواره با یک ارزش ثابت استفاده کنند.

تفاوت ارزهای پایدار با ارز فیات

ارزهای پایدار نسخه‌های مبتنی بر شبکه بلاک چین از ارزهای فیات هستند و از این بابت کاملا با ارزهای فیات متفاوت هستند؛ به این معنی که استیبل‌کوین‌ها می‌توانند با برنامه‌ها و قراردادهای هوشمند برنامه‌ریزی شوند و ارتباط پیدا کنند. این نوع ارزها، در سراسر فضای DeFi و صرافی‌ها به طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند.

می‌توان از ارزهای پایدار برای ارسال ارز به‌صورت بین‌المللی استفاده کرد زیرا انتقال وجه از یک کشور به کشور دیگر با استفاده از آن‌ها ارزان‌تر است. همچنین، کارمزد کمتر و سرعت انتقال بالاتری دارد. تنها هزینه‌ای که پرداخت می‌شود، کارمزد انتقال در شبکه بلاک‌ چین است. علاوه بر این، زمان انتقال تراکنش‌هایی که در بلاک چین انجام می‌شوند از چند ثانیه تا یک ساعت متغیر است و به عوامل مختلف از جمله نوع شبکه انتخابی، شلوغی شبکه و مبلغ تراکنش وابسته است. با این حال، همان‌طور که می‌دانیم، انتقال وجه در سیستم مالی سنتی ممکن است روزها طول بکشد و حتی روزهای تعطیل تسویه و انتقال را به تاخیر بیاندازد.

انواع ارزهای پایدار کدام‌اند؟

حال که با ماهیت و تعریف استیبل‌کوین‌ها آشنا شدیم، انواع ارزهای پایدار را با ذکر مثال معرفی می‌کنیم.

۱- ارزهای پایدار مشتق شده از نقدینگی فیات

استیبل‌ کوین‌های مشتق شده از نقدینگی فیات با داشتن پشتوانه فیات مانند دلار آمریکا به‌عنوان تضمین حفظ ارزش، پایداری آن‌ها را تضمین می‌کنند. نوع دیگری از پشتوانه این ارزها می‌تواند شامل فلزات گران‌بها مانند طلا یا نقره و حتی کالاهایی مانند نفت خام باشد، اما بیشتر استیبل‌کوین‌های مشتق شده از نقدینگی فیات، پشتوانه‌هایی چون دلار، یورو و یوان چین را شامل می‌شوند.

این پشتوانه‌ها توسط نگهدارندگان مستقل حفظ می‌شوند و به طور منظم مورد حسابرسی قرار می‌گیرند. برای مثال، ارز دیجیتال تتر (USDT) و True USDیا (TUSD) از جمله استیبل‌کوین‌های محبوبی هستند که با پشتوانه دلار آمریکا صادر و با ارزش یک به یک با دلار آمریکا معامله می‌شوند.

به‌عنوان مثال، در اواخر ماه آگوست سال ۲۰۲۲، ارز دیجیتال تتر (USDT) به سومین رمزارز با بیشترین میزان ارزش بازار، یعنی بیش از ۶۷ میلیارد دلار تبدیل شد.

۲- استیبل‌کوین‌های مشتق شده از کریپتو

استیبل‌کوین‌های مشتق شده از کریپتو با استفاده از سایر ارزهای دیجیتال به‌عنوان پشتوانه، ایجاد و صادر می‌شوند. زیرا ارزش ارز دیجیتال پشتوانه نیز ممکن است قابلیت نوسان بالایی داشته باشد، بنابراین این نوع استیبل‌کوین‌ها از نظر نقدینگی بیش از میزان مورد نیاز دردسترس هستند.

برای مثال، استیبل‌کوین نسبتا مشهور MakerDAO’s Dai (DAI) که پشتوانه دلار آمریکا را دارد، با استفاده از اتریوم (ETH) و سایر ارزهای دیجیتال به ارزش ۱۵۰ درصد از مقدار رمزارز دای در گردش، پشتوانه‌بندی می‌شود.

۳- استیبل‌کوین‌های الگوریتمی

استیبل‌کوین‌های الگوریتمی ممکن است دارای پشتوانه باشند یا نباشند. درواقع، تمایز اصلی آن‌ها، استراتژی حفظ ارزش پایدار استیبل‌کوین را از طریق کنترل عرضه آن توسط الگوریتم‌ها است که به طور اصلی یک برنامه کامپیوتری با یک فرمول از پیش‌تعیین شده است.

در برخی جوانب این مسئله تفاوت چندانی با بانک‌های مرکزی وجود ندارد، زیرا بانک‌های مرکزی نیز برای حفظ ارزش ارزی که صادر می‌کنند، به پشتوانه‌ای نیاز ندارند. تفاوت این است که یک بانک مرکزی مانند فدرال رزرو آمریکا، سیاست پولی خود را بر اساس پارامترهایی که به طور عمومی مشخص است تنظیم می‌کند، و وضعیت آن به عنوان صادرکننده پول قانونی است که برای اعتبار و قابلیت اعتماد آن سیاست تاثیرات زیادی دارد.

در شرایط بحرانی، صادرکنندگان استیبل‌کوین‌های الگوریتمی نمی‌توانند به این مزایا تکیه کنند. به‌عنوان مثال، قیمت استیبل‌کوین الگوریتمی TerraUSD (UST) در تاریخ ۱۱ مه ۲۰۲۲ بیش از ۶۰ درصد کاهش یافت و باعث از از بین رفتن ارتباط آن با پشتوانه‌اش یعنی دلار آمریکا شد.

۴- استیبل‌کوین‌های بدون پشتوانه

این نوع استیبل‌کوین‌ها، مانند Empty Set Dollar (ESD) یا FRAX Share (FXS)، بدون داشتن پشتوانه در قراردادهای هوشمند عمل می‌کنند. آن‌ها از الگوریتم‌های پیچیده برای تنظیم عرضه و تقاضا استفاده می‌کنند و با نوسانات قیمت به‌طور خودکار تنظیم می‌شوند.

از کجا می‌توانم ارزهای پایدار خرید و فروش کنم؟

شما می‌توانید از طریق وب‌سایت و اپلیکیشن بیدارز، در کمتر از ۳ دقیقه ثبت‌نام و احراز هویت خود را تکمیل کنید و از سه روش OTC، Trade و P2P به خرید و فروش ارزهای پایدار محبوب از جمله تتر (Tether) بپردازید. لازم به ذکر است آموزش استفاده از تمامی سرویس‌های صرافی ارز دیجیتال بیدارز، به‌صورت تصویری و مرحله  به مرحله در صفحه اصلی وب‌سایت صرافی بیدارز قابل مشاهده هستند.

سخن پایانی

هر یک از این انواع استیبل‌کوین‌ها ویژگی‌ها و روش‌های متفاوتی برای حفظ پایداری قیمت دارند و هدف اصلی و کلی آن‌ها ارائه یک ارز دیجیتال با ارزش پایدار است.

به طور کلی، استیبل‌کوین‌های دارای پشتوانه فیات و رمزارزها، کالاها و الگوریتمی/هیبریدی هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند و بسته به نیازهای مختلف می‌توانند مناسب باشند. همچنین، مهم است که در هر صورت از صادرکننده استیبل‌کوین و نهادهای نگهدارنده رزروها و نظارت کننده‌ها اطمینان حاصل شود تا اعتماد کاربران را جلب کنند.

اگر شما هم با استفاده از ارزهای پایداری همچون USDT تبادلات خود را انجام می‌دهید، می‌توانید برای خرید و فروش تتر با کمترین قیمت از بازار P2P صرافی بیدارز، همین‌حالا میزان تتر مدنظر خود را خریداری کنید.