دامیننس بیت کوین (BTC.D) چیست و چه کاربردی دارد؟

مقدمه
با اینکه در حال حاضر هزاران آلتکوین در جهان وجود دارد، اما بیت کوین (Bitcoin)، رمز ارز اصلی و بزرگترین دارایی دیجیتال بر اساس ارزش بازار باقی مانده است. با مشاهده پویایی سهم بیت کوین در ارزش کل بازار کریپتو، معامله‌گران الگوهای تکرارشونده خاصی از شرایط بازار را مشاهده کردند. برخی، از دامیننس بیت کوین به عنوان راهنمای رفتار و استراتژی معاملات خود استفاده می‌کنند. در بین این معامله‌گران، اعتقاد بر این است که میزان دامیننس BTC، بینشی از روند عمومی فعلی بازار ارائه می‌دهد.

دامیننس بیت کوین (BTC.D) چیست؟

به عبارت ساده، بیت کوین دامیننس یا تسلط بیت کوین، میزان نفوذ بیت کوین در بازار کلی ارز دیجیتال است. به عبارت دیگر، سهم بیت کوین از بازار و تأثیر آن بر صنعت کریپتو را نشان می‌دهد. اما چگونه آن را محاسبه کنیم؟ و چرا حتی دانستن آن مهم است؟

خوب، شما می‌توانید تسلط BTC را با استفاده از فرمول زیر محاسبه کنید:

دامیننس بیت کوین = ارزش بازار بیت کوین / ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال

البته شاخص تسلط واقعی بیت کوین از فرمولی با اندکی تفاوت پیروی می‌کند که به شرح زیر است:

تسلط بیت کوین = ارزش بازار بیت کوین / (ارزش بازار سایر ارزهای دیجیتال با الگوریتم اثبات کار PoW + ارزش بازار بیت کوین)

بسیاری از معامله‌گران به شاخص دامیننس واقعی بیت کوین اعتماد دارند و این موضوع بیشتر به این دلیل است که بیت کوین با مکانیسم Proof-of-Work یا همان اثبات کار، کار می‌کند و بهتر است که ارزهای دیجیتال مشابه خود مقایسه شود. با این حال، برای درک هر یک از این‌ها، باید با مفهوم ارزش بازار یا مارکت کپ (Market Cap) آشنا شویم.

ارزش بازار یا مارکت کپ (Market Cap) چیست؟

ارزش بازار (Market Capitalization) یک اصطلاح رایج برای ارزش مبلغی کل بازار است. برای شرکت‌ها، مارکت کپ معمولا به ارزش بازار یک شرکت با استفاده از سهام موجود آن اشاره دارد. به عنوان مثال، اگر شرکت X سهام خود را به قیمت 10 دلار بفروشد و تعداد سهام موجود آن در حال حاضر، 50 عدد باشد، مارکت کپ یا ارزش بازار شرکت X، 500 دلار خواهد بود.

ما، ارزش بازار بیت کوین و سایر ارزها را به روشی مشابه محاسبه می‌کنیم. تا کنون، بیت کوین بالاترین ارزش بازار را داشته و این ارز دیجیتال را نسبتا پایدار و قابل اعتماد کرده است. از آنجایی که بالاترین ارزش بازار را دارد، بالاترین تسلط یا دامیننس را نیز دارد. تا انتهای سال 2022 میلادی، سلطه بازار بیت کوین کمی بیش از 42 درصد بوده است.

دامیننس بیت کوین چه اهمیتی دارد؟

در اینجا چند دلیل وجود دارد که نشان می‌دهد دانستن و درک تسلط بیت کوین بر بازار، برای هر سرمایه‌گذار و معامله‌گر حوزه ارزهای دیجیتال مهم است:

1. به تعیین ارزش ارزهای دیگر (آلت کوین‌ها) کمک می‌کند
2. به پیش‌بینی موقعیت BTC در آینده نزدیک کمک می‌کند
3. مهارت‌های معامله کردن و سرمایه‌گذاری کریپتو را با تصمیم‌گیری بر اساس تفکر صحیح و داده‌ها و اطلاعات محاسبه شده، بهبود می‌بخشد.

بنابراین، سرفصل دامیننس یک معیار مهم به حساب می‌آید و هنگام خرید یا فروش بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال باید در نظر گرفته شود.

عوامل موثر بر دامیننس بیت کوین

با اینکه دامیننس به عنوان یک معیار، بر رفتار معامله‌گران و به طبع بر رفتار بازار تاثیر دارد، در مقابل از برخی اتفاق‌ها تاثیر می‌پذیرد. در ادامه چند مورد مهم تاثیرگذار بر دامیننس بیت کوین را بررسی می‌کنیم.

تغییر روندها

قبل از انفجار آلتکوین‌ها، به شکل رایج، تسلط بیت کوین بالای 90 درصد بود. از زمانی که آلتکوین‌ها در مجموع علاقه کاربران و سرمایه‌گذاران بیشتری را به خود جلب کردند، بیت کوین بخشی از این تسلط بی‌رقیب را با دارایی‌های دیگر با نوسانات بیشتر قیمت و پروژه‌هایی که دارای موارد استفاده هیجان‌انگیز جدید بودند، به اشتراک گذاشت.

در حالی که بیت کوین برای تغییر نحوه انتقال “ارزش” ایجاد شد، پروژه‌های رمز ارزی برای انجام کارهای بیشتر تکامل یافته‌اند. برخلاف بیت کوین، بسیاری از آلتکوین‌ها در بخش‌های مختلفی از جمله بازی، هنر و خدمات مالی غیر متمرکز (DeFi)، فراتر از انتقال پول فعالیت می‌کنند. بسته به روند فعلی، ممکن است علاقه و معاملات بیشتری در مورد نوع خاصی از پروژه‌های رمز ارزی وجود داشته باشد. به عنوان مثال، انفجار NFT ها ممکن است باعث شده باشد که تسلط BTC تا حدودی به نفع توکن‌های مرتبط با NFT کاهش یابد.

با گذشت زمان، بیت کوین خود را به عنوان یکی از دارایی‌های دیجیتال «پایدارتر» تثبیت کرد. علاقه معامله‌گران به نوسانات قیمت چشمگیر و فرصت‌های سود مرتبطی که برخی آلتکوین‌های جدید ارائه می‌دهند نیز می‌تواند بر تسلط بیت کوین تأثیر بگذارد و منجر به جریان یافتن وجوه به سمت دارایی‌های دیجیتال با ریسک بیشتر شود.

بازار خرسی یا گاوی

طی چند سال گذشته، افزایش عمومی در محبوبیت استیبل کوین‌ها وجود داشته است، روندی که فشار مداومی را بر تسلط بیت کوین وارد می‌کرد. به طور خاص، در بازار نزولی یا در زمان‌های نوسان، استیبل کوین‌ها اغلب برای محافظت از سرمایه‌های سرمایه‌گذاران ارز دیجیتال استفاده می‌شوند. استیبل کوین (Stablecoin)، آلتکوینی است که برای حفظ ارزش برابر با دارایی‌هایی با قیمت پایدار، مانند ارز فیات طراحی شده است. سرمایه‌گذاران و معامله‌گران کریپتو اغلب از استیبل کوین‌ها برای قفل کردن سود بدون نیاز به تبدیل رمز ارز خود به فیات استفاده می‌کنند. هنگامی که وجوه از بازار بیت کوین خارج می‌شوند و به سمت استیبل کوین‌ها می‌روند، تسلط بیت کوین ممکن است کاهش یابد.

در بازار صعودی احتمال معکوس وجود دارد. وقتی بازار رو به رشد است، معامله‌گران می‌توانند انگیزه داشته باشند تا دارایی خود را از استیبل کوین‌ها به دارایی‌های بی‌ثبات‌تر منتقل کنند که فرصت‌های معاملاتی بیشتری مانند بیت‌کوین ارائه می‌دهند. با این حال، معامله‌گران جسور ممکن است گزینه‌های مخاطره‌آمیزتری را انتخاب کنند و نقدینگی را به آلت‌کوین‌هایی که حتی از بیت کوین بی‌ثبات‌تر هستند، حرکت دهند، بنابراین تاثیرات کلی شرایط مطلوب بازار بر تسلط بیت‌کوین، بسیار وابسته به زمینه و صعودی یا نزولی بودن بازار است.

آن رمپینگ (On-Ramping) از طریق استیبل کوین

استیبل کوین‌ها در مقایسه با استفاده از فیات، راه مناسبی برای دسترسی به انواع ارزهای دیجیتال ارائه می‌دهند. دلیل این موضوع بدین شرح است که در حالی که صرافی‌های فیات به ارز دیجیتال ممکن است محدودیت‌هایی داشته باشند و فقط رمز ارزها و استیبل کوین‌های محبوب‌تر را ارائه دهند، صرافی‌های کریپتو به کریپتو، اغلب مجموعه‌ای جامع‌تر از ارزهای دیجیتال قابل معامله با استیبل کوین‌های انتخابی را ارائه می‌دهند. از این رو، افرادی که می‌خواهند ارزهای دیجیتال خاصی را معامله کنند، با احتمال بیشتر از طریق استیبل کوین‌ها وارد بازار می‌شوند. رمپینگ در ارزهای دیجیتال، سیستمی است که اجازه می‌دهد ارزش اقتصادی از پول فیات به دارایی‌های دیجیتال جریان یابد. به طور طبیعی، اگر مقدار قابل توجهی از وجوه جدید از طریق استیبل کوین‌ها (و نه بیت کوین) وارد بازار شود، ارزش کل بازار ارز دیجیتال افزایش می‌یابد و باعث کاهش تسلط بیت کوین می‌شود.

ظهور رمز ارزهای جدید

گاهی اوقات، سکه‌های جدیدی که وارد بازار می‌شوند، می‌توانند به سرعت محبوبیت پیدا کنند و باعث کاهش دامیننس بیت کوین می‌شوند. به یاد داشته باشید که بیت کوین با هر ارز دیجیتال دیگری در بازار “مبارزه” دارد، بنابراین ظهور چندین آلتکوین محبوب به طور همزمان ممکن است بر آن تاثیر بگذارد. با این حال، این احتمال وجود دارد که آلتکوین‌های جدید پس از اتمام فرآیند تبلیغاتی، محبوبیت خود را از دست بدهند. اگر این اتفاق بیفتد و وجوه از این آلتکوین‌ها به بیت کوین رفته یا به طور کامل از بازار کریپتو خارج شود، تسلط بیت کوین عملا دوباره افزایش می‌یابد.

چگونه از دامیننس بیت کوین در معاملات استفاده کنیم؟

تا این لحظه، تعریف و ویژگی‌های دامیننس بیت کوین را بررسی کردیم. حال بد نیست که دو استراتژی برای استفاده از دامیننس در معاملات و ترید خود را تشریح کنیم.

روش Wyckoff

روش Wyckoff که در اوایل دهه 1930 توسعه یافت، مجموعه‌ای از اصول است که برای معامله‌گران و سرمایه‌گذاران در بازارهای مالی سنتی طراحی شده است. برخی از این اصول، مانند قانون علت و معلول، می‌توانند هنگام جستجوی فرصت‌های سود با استفاده از دامیننس BTC اعمال شوند.

بسیاری از معامله‌گران و سرمایه‌گذاران از روش Wyckoff برای شناسایی روند بازار، تخمین احتمال معکوس شدن روند و معاملات زمانی استفاده می‌کنند. طبق نظر Wyckoff، رفتار معاملاتی به چهار مرحله سازماندهی می‌شود. شناسایی مکان و زمان جریان وجوه می‌تواند برای برخی از معامله‌گرانی که برای تصمیم‌گیری آگاهانه به زمان‌بندی بازار متکی هستند، مهم باشد.

معامله‌گران و سرمایه‌گذاران متنوع اغلب از این رویکرد برای انتخاب روند قوی‌تر استفاده می‌کنند. در زیر چندین سناریو وجود دارد که در آن روش Wyckoff در حال اجراست.

استفاده از دامیننس بیت کوین برای شناسایی دوران رشد آلتکوین (Altcoin Season)

با افزایش تعداد آلتکوین‌ها در بازار، تعجب‌آور نیست که تسلط بیت کوین در مسیر کاهش قرار گیرد. در سال‌های اخیر، برخی از آلت‌کوین‌ها محبوبیت بیشتری پیدا کرده‌اند، که باعث شده ارزش کل بازار همه آلت‌کوین‌ها برای مدت کوتاهی از بیت‌کوین پیشی بگیرد. دوره‌هایی که آلت‌کوین‌ها به‌طور پیوسته از بیت کوین بهتر عمل می‌کنند، به‌عنوان «فصل آلت‌کوین» یا Altcoin Season شناخته می‌شوند. بر اساس اصول روش Wyckoff، چنین جابه‌جایی وجوه از بیت کوین به آلت کوین، یک دوره‌ی چرخه‌ای است.

از آنجایی که آلتکوین‌ها در طول فصل آلتکوین عملکرد بهتری دارند، بیت کوین ممکن است شاهد تضعیف تسلط خود در این مرحله از چرخه بازار باشد. بنابراین، افرادی که هم بیت کوین و هم آلت کوین را معامله می‌کنند، ممکن است بر تسلط بیت کوین نظارت کنند تا پرتفوی خود را مطابق با آن تنظیم کنند.

استفاده از تسلط BTC با قیمت فعلی بیت کوین

برخی از افراد، قیمت بیت کوین را همراه با تسلط بیت کوین کنترل می‌کنند تا به آن‌ها در تصمیم‌گیری‌های تجاری کمک کند. اگرچه موارد مطرح شده در ادامه مقاله قطعی نیستند، اما برخی از نتایج بالقوه ترکیب قیمت و دامیننس BTC را در ادامه بررسی می‌کنیم:

• هنگامی که قیمت و دامیننس بیت کوین در حال افزایش است، می‌تواند نشانه‌ای از بازار بالقوه رشد بیت کوین باشد.
• زمانی که قیمت بیت کوین در حال افزایش است اما تسلط بیت کوین در حال کاهش است، می‌تواند نشانه‌ای از بازار صعودی بالقوه آلتکوین باشد.
• زمانی که قیمت بیت کوین در حال کاهش است اما بیت کوین دامیننس در حال افزایش است، می‌تواند نشانه‌ای از بازار نزولی آلتکوین باشد.
• هنگامی که قیمت و تسلط بیت کوین در حال کاهش است، می‌تواند نشانه روند نزولی بالقوه برای کل بازار کریپتو باشد.

در حالی که این دو عامل دلالت بر یک بازار گاوی یا خرسی (صعودی یا نزولی) مشخص ندارند، مشاهدات تاریخی یک همبستگی بین این‌ها را نشان می‌دهد.

جمع‌بندی

شاخص تسلط ارز دیجیتال بیت کوین، ابزاری برای کمک به بررسی نحوه تغییر چرخه بازار است. برخی از معامله‌گران از این مفهوم برای تنظیم استراتژی‌های معاملاتی خود استفاده می‌کنند، در حالی که برخی دیگر از آن برای مدیریت سبد دارایی‌های متنوع خود کمک می‌گیرند. توجه داشته باشید که بیت کوین دامیننس، عملکرد بیت کوین یا هر ارز دیجیتال دیگری را تضمین نمی‌کند، بلکه به عنوان راهنمایی برای کمک به معامله‌گران در برنامه‌ریزی رویکرد معاملاتی خود عمل می‌کند. بهتر است از این شاخص در کنار موارد دیگر مورد بررسی در تحلیل‌ها استفاده شود.