آربیتراژ چیست و چگونه می‌توان با آربیتراژ کسب درآمد کرد؟

مقدمه
آربیتراژ (Arbitrage) نوعی استراتژی از اختلاف قیمتی یک دارایی در صرافی‌های مختلف است. در حالی که چیزی به نام سود تضمین شده وجود ندارد، معامله آربیتراژ، یکی از نزدیکترین گزینه‌ها به سود مناسب است. معامله‌گران برای به دست آوردن فرصت ورود به این نوع معاملات، به شدت با یکدیگر رقابت می‌کنند. به همین دلیل، سود به طور کلی در معاملات آربیتراژ بسیار ناچیز است و به شدت به سرعت و حجم هر معامله بستگی دارد. به همین دلیل است که بیشتر معاملات آربیتراژ توسط الگوریتم‌هایی انجام می‌شود که شرکت‌های معاملاتی با فرکانس بالا (HFT) ایجاد کرده‌اند. در ادامه مقاله با بررسی دقیق آربیتراژ با ما همراه باشید.

آربیتراژ (Arbitrage) ارز دیجیتال چیست؟

معامله آربیتراژ یک استراتژی معاملاتی است که هدف آن کسب سود از طریق خرید همزمان دارایی در یک بازار و فروش آن در بازار دیگر است. این کار معمولاً بین دارایی‌های یکسان معامله شده در مبادلات مختلف انجام می‌شود. تفاوت قیمت بین این ابزارهای مالی در تئوری باید صفر باشد، زیرا آن‌ها به معنای واقعی کلمه “یک نوع دارایی” هستند.

چالشی که یک معامله‌گر آربیتراژ یا آربیتراژور دارد، نه تنها یافتن این تفاوت‌های قیمتی است، بلکه باید امکان معامله سریع آن‌ها را نیز داشته باشد. از آنجایی که سایر معامله‌گران آربیتراژ احتمالاً شاهد این تفاوت در قیمت (اسپرد) نیز هستند، پنجره سودآوری معمولاً خیلی سریع بسته می‌شود.

علاوه بر این، از آنجایی که معاملات آربیتراژ (Arbitrage) معمولاً کم خطر هستند، بازده عموماً پایین است. این بدان معناست که معامله‌گران آربیتراژ نه تنها باید سریع عمل کنند، بلکه به سرمایه زیادی نیاز دارند تا ارزش این فعالیت را داشته باشند. ممکن است بپرسید که چه نوع معاملات آربیتراژ برای معامله‌گران ارزهای دیجیتال در دسترس است؟ در ادامه موارد استفاده از آربیتراژ را بررسی می‌کنیم.

انواع استراتژی معاملات آربیتراژ در ارزهای دیجیتال

انواع مختلفی از استراتژی‌های آربیتراژ وجود دارد که معامله‌گران در سراسر جهان در بسیاری از بازارهای مختلف از آن‌ها بهره می‌برند. با این حال، وقتی صحبت از معامله‌گران ارزهای دیجیتال به میان می‌آید، روش‌هایی وجود دارد که بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند.

آربیتراژ صرافی (آربیتراژ محض)

متداول ترین نوع معامله آربیتراژ، آربیتراژ صرافی است، یعنی زمانی که یک معامله‌گر یک ارز دیجیتال را در یک صرافی خریداری می‌کند و آن را در صرافی دیگری می‌فروشد.

قیمت ارزهای دیجیتال می‌تواند به سرعت تغییر کند. اگر به دفترهای سفارش یک دارایی در صرافی‌های مختلف نگاهی بیندازید، متوجه خواهید شد که قیمت‌ها تقریباً هرگز دقیقاً در یک زمان یکسان نیستند. اینجاست که معامله‌گران آربیتراژ وارد می‌شوند. آن‌ها سعی می‌کنند از این تفاوت‌های کوچک برای سود خود بهره‌برداری کنند. این موضوع به نوبه خود، بازار پایه را کارآمدتر می‌کند زیرا قیمت در یک محدوده نسبتاً محدود در مکان‌های معاملاتی مختلف باقی می‌ماند. از این نظر، ناکارآمدی بازار به دلیل اختلاف قیمت، می‌تواند به معنای فرصت باشد.

این موضوع در عمل چگونه کار می‌کند؟ بیایید با مثال آن را بررسی کنیم که بین دو صرافی، تفاوت قیمتی برای بیت کوین وجود دارد. اگر یک معامله‌گر آربیتراژ این را ببیند، می‌خواهد بیت کوین را در صرافی اول با قیمت پایین‌تر بخرد و آن را در صرافی دوم با قیمت بالاتر بفروشد. البته زمان‌بندی و اجرا بسیار مهم خواهد بود. بیت کوین یک بازار نسبتاً بالغ است و فرصت‌های آربیتراژ (Arbitrage) مبادلاتی معمولاً فرصت بسیار کمی دارند. پس به سرعت از صرافی اول خرید را انجام می‌دهد و در صرافی دوم همین ارز دیجیتال را می‌فروشد. اختلاف قیمت این معامله، سود معامله‌گر است. البته باید در نظر داشت که کارمزدها را نیز باید جدی گرفت.

آربیتراژ نرخ تامین مالی

یکی دیگر از انواع رایج معاملات آربیتراژ برای معامله‌گران مشتقات کریپتو، آربیتراژ نرخ سرمایه است‌ که به آن آربیتراژ سود تضمین شده نیز گفته می‌شود. در این روش معامله‌گر، نرخ سود و بهره در کشورهای مختلف را بررسی می‌کند و با پیدا کردن بالاترین نرخ سود بانکی، ارز دیجیتال خود را به پول رایج آن کشور تبدیل کرده و به مدت مشخصی در آن جا سرمایه‌گذاری می‌کند. همچنین برای پوشش ریسک انجام شده، آربیتراژور یک قرارداد آتی با هدف تضمین نرخ تبدیل ارز خود خریداری می‌کند تا پس از این که سرمایه‌گذاری وی به اتمام رسید، بتواند از نرخ تبدیل اولیه استفاده نماید.

آربیتراژ مثلثی

یکی دیگر از انواع بسیار رایج تجارت آربیتراژ در دنیای ارزهای دیجیتال، آربیتراژ مثلثی است. این نوع آربیتراژ (Arbitrage) زمانی است که یک معامله‌گر متوجه اختلاف قیمت بین سه ارز دیجیتال مختلف می‌شود و آن‌ها را در یک نوع حلقه با یکدیگر مبادله می‌کند.

ایده پشت آربیتراژ مثلثی ناشی از تلاش برای استفاده از تفاوت قیمت ارز متقابل (مانند BTC/ETH) است. به عنوان مثال، می‌توانید با BNB خود بیت کوین بخرید، سپس با بیت کوین خود اتر بخرید و در نهایت با اتر BNB را پس بگیرید. اگر ارزش نسبی بین اتر و بیت کوین با ارزش هر یک از این ارزها با BNB مطابقت نداشته باشد، فرصت آربیتراژ مثلثی برای شما ایجاد شده است.

انواع دیگری از آربیتراژ وجود دارد که در ادامه عنوان می‌شود:

آربیتراژ خرده فروشی

این روش، یک فعالیت تجاری محبوب است. آربیتراژورها یک رمز ارز را با قیمت پایین از یک نگهدارنده (Holder) محلی می‌خرند و سپس آن را با قیمت بالا در یک وب سایت الکترونیکی به فروش می‌رسانند.

آربیتراژ ریسک

سرمایه‌گذاران اغلب افزایش قیمت سهام را پیش‌بینی می‌کنند و در نتیجه یک ارز دیجیتال را می‌خرند و نگه می‌دارند. به عبارت دیگر، سرمایه‌گذاران افزایش قیمت را در بازار دیگری پیش‌بینی کرده و ریسک می‌کنند تا از این افزایش قیمت، سود کسب کنند.

آربیتراژ ادغام

این روش، یک تلاش تاکتیکی است. هنگامی که آربیتراژورها به خرید یا ادغام دو پروژه مشکوک می‌شوند، ارز دیجیتال پروژه‌ای که ممکن است با پروژه بزرگتری ادغام شود را خریداری می‌کنند. زمانی که قیمت‌ها پس از ادغام افزایش یافت، این ارز دیجیتال را می‌فروشند.

آربیتراژ منطقه‌ای (فرامرزی)

روش آربیتراژ منطقه‌ای به معنی خرید و فروش یک ار دیجیتال در صرافی‌هایی با موقعیت مکانی بسیار متفاوت است. یعنی مثلا معامله‌گر، در یک صرافی آمریکایی اقدام به خرید ارز دیجیتال بیت کوین می‌کند و همین رمز ارز را در یک صرافی در ژاپن به فروش می‌رساند. از این کار می‌توان سود مناسبی کسب کرد.

آربیتراژ آماری یا استاتیکی

در این روش، عملیات آربیتراژ بر اساس آمار و مدل‌های داده و توسط ربات‌های معامله‌گر انجام می‌شود. آربیتراژور اطلاعات پایه را به ربات می‌دهد، ربات سایر اطلاعات مورد نیاز خود را پیدا می‌کند و سپس خرید و فروش را با سرعت زیاد و تعداد بالا انجام می‌دهد.

ریسک‌های مرتبط با معاملات آربیتراژ

در حالی که معاملات آربیتراژ (Arbitrage) نسبتاً کم ریسک در نظر گرفته می‌شود، این موضوع به معنای صفر بودن ریسک نیست. بدون ریسک، هیچ پاداشی وجود نخواهد داشت و تجارت آربیتراژ قطعا از این قاعده مستثنی نیست.

بزرگترین ریسک مرتبط با معاملات آربیتراژ، ریسک اجراست. این ریسک زمانی اتفاق می‌افتد که اسپرد (اختلاف قیمت خرید و فروش) بین قیمت‌ها قبل از اینکه بتوانید معامله را نهایی کنید بسته می‌شود و در نتیجه بازدهی صفر یا منفی به دست می‌آید. این موضوع می‌تواند به دلیل افت قیمت، اجرای با سرعت کم، هزینه‌های غیرعادی و زیاد تراکنش، افزایش ناگهانی نوسانات و غیره باشد.

یکی دیگر از ریسک‌های مهم در معاملات آربیتراژ، ریسک نقدینگی است. این موضوع زمانی اتفاق می‌افتد که نقدینگی کافی برای ورود و خروج از بازارهایی که برای تکمیل آربیتراژ (Arbitrage) خود نیاز دارید وجود نداشته باشد. اگر با استفاده از ابزارهای اهرمی مانند قراردادهای آتی معامله می‌کنید، ممکن است این مشکل باعث از بین رفتن دارایی شما شود (اصطلاحا لیکوئید می‌شوید). طبق معمول، اعمال مدیریت ریسک مناسب، بسیار مهم است.

مزایای معاملات آربیتراژ

مزایای اصلی آربیتراژ (Arbitrage) به شرح زیر است:

• از آنجایی که قیمت‌های خرید و فروش از قبل مشخص است، درآمد حاصل از آربیتراژی که به شکل درست انجام شود را می‌توان بدون ریسک در نظر گرفت. برخلاف معاملات معمولی که در آن به شکل لحظه‌ای ارز دیجیتال می‌خرید و بعداً آن را می‌فروشید، آربیتراژ شما را ملزم نمی‌کند که روی عملکرد آینده یک ارز دیجیتال ریسک کنید.
• اگر صرفاً از اشتباهات یا ناهماهنگی‌های قیمت‌گذاری (مثلاً از طریق آربیتراژ مکانی) استفاده می‌کنید، حتی نیازی به سرمایه‌گذاری وجوه برای استفاده از فرصت آربیتراژ ندارید.
• به دلیل اینکه خرید و فروش در بازه زمانی خیلی کوتاه انجام می‌گیرد، نیاز به قفل کردن دارایی‌های معامله‌گران در زمان طولانی وجود ندارد. می‌توان این گونه گفت که نیاز به هولدر بودن نیست.

معایب معاملات آربیتراژ

معایب اصلی آربیتراژ (Arbitrage) به شرح زیر است:

• نوسانات قیمت می‌تواند باعث ضرر معامله‌گر شود. بهتر است این روش در زمان هیجانی نبودن بازار اجرا گردد.
• اگر معامله‌گر نتواند با سرعت آربیتراژ را انجام دهد، احتمال ضرر در معامله برای وی وجود دارد.
• برای آربیتراژهایی که در یک صرافی انجام می‌شود، اگر حجم معاملات کم باشد، احتمال کسب سود به شدت پایین می‌آید.
• باید معامله‌گر استراتژی آربیتراژ، کارمزدها را در نظر بگیرد چرا که برخی صرافی‌ها کارمزد بالایی دارند و نتیجه معاملات کاربر، ضرر خواهد شد.

جمع‌بندی

امکان استفاده از معاملات آربیتراژ (Arbitrage) فرصتی عالی برای معامله‌گران ارزهای دیجیتال است. با سرعت و سرمایه مناسب برای شرکت در این نوع استراتژی، می‌توانید معاملات کم ریسک و سودآور را در کمترین زمان انجام دهید.

ریسک مرتبط با معاملات آربیتراژ را نباید نادیده گرفت. در حالی که معاملات آربیتراژ ممکن است به معنای “سود بدون ریسک” یا “سود تضمین شده” باشد، واقعیت این است که ریسک کافی برای اینکه معامله‌گران دقت لازم و کافی را داشته باشند، همچنان وجود دارد.

در نظر داشته باشید که این مقاله به معنی پیشنهاد یا توصیه برای اجرای معاملات آربیتراژ (Arbitrage) در حوزه ارزهای دیجیتال نیست و صرفا به جهت آموزش این روش معامله، ارائه شده است.