سهام، یک نوع دارایی با هدف سرمایهگذاری و سابقهای طولانی است که میتواند بازدهی بلندمدت و کوتاهمدت داشته باشد. ارز دیجیتال یا کریپتوکارنسی، یک ابزار مالی جدیدتر نسبت به سهام است، که مستعد نوسانات و ریسک بالاتر قیمت است. در حالی که هر دوی این داراییها، معاملهگران و سرمایهگذاران را جذب میکنند، ارزهای دیجیتال اغلب به عنوان جایگزینی برای داراییهای سنتیتر دیده میشوند. گفته میشود استراتژیهای سودآوری، میتواند در هر دو بازار وجود داشته باشد. ما در این مقاله، تفاوتهای کلیدی بین این دو دارایی و همچنین مزایا و معایب آنها را تجزیه و تحلیل خواهیم کرد.
رمز ارز یا ارز دیجیتال چیست؟
به زبان ساده، ارزهای دیجیتال یا رمز ارز، نوعی ارز الکترونیکی هستند که از فناوری بلاک چین استفاده کرده و بر بستر آن ایجاد میشوند. آنها برای ایمنسازی و تأیید تراکنشها، بر تکنیکهای رمزنگاری تکیه میکنند و معمولاً به عنوان وسیله مبادله و ذخیره دارایی استفاده میشوند. بیشتر ارزهای رمزپایه بر روی شبکههای غیر متمرکز اجرا میشوند و ارزش بازار آنها ناشی از عرضه و تقاضا است.
سهام چیست؟
سهام یا اوراق مشارکت، نشاندهنده مالکیت جزئی از سرمایهی یک تجارت یا شرکت است و ارزش یک شرکت فعال را منعکس میکند. گاه صاحب این اوراق نیز مشمول سهمی از سود شرکت در قالب سهم جدید میشود. ارزش این نوع دارایی میتواند بر اساس عملکرد شرکت و سایر عوامل مانند اطلاعیههای خبری مربوطه، حرکت کرده، صعود یا سقوط داشته باشد.
تفاوتهای اصلی بین ارز دیجیتال و سهام چیست؟
هم ارزهای دیجیتال و هم اوراق مشارکت میتوانند توسط سرمایهگذاران برای ایجاد ثروت استفاده شوند. با این حال، سرمایهگذاری در اوراق با سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال متفاوت است.
برخلاف سهم خریدن، سرمایهگذاری در رمز ارزها با مالکیت سهم یک شرکت، همراه نیست. همچنین سرمایهگذاران کریپتو به معنای سنتی سود مشارکت دریافت نمیکنند. درعوض، میتوان توکنهای رمزنگاری خود را برای درآمد غیرفعال، به شکل وام یا قرض به افراد دیگر بدهند یا برای فرآیندی مانند استیک کردن (Staking) از آنها استفاده کنند.
همچنین تفاوتهای عمدهای در نحوه معامله ارز دیجیتال و سهام وجود دارد. سرمایهگذاران میتوانند در هر زمانی از شبانهروز از طریق صرافیهای ارز دیجیتال، رمز ارز و توکن بخرند، در حالی که صرافیهای اوراق مشارکت، در روزهای کاری با ساعات کاری محدود فعالیت میکنند.
در ادامه مقاله، به بررسی ویژگیهای مثبت و منفی ارز دیجیتال و سهام میپردازیم.
مزایا و معایب سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال
مزایا
دسترسی بالا: کریپتو بدون محدودیت دسترسی است و هر کسی که به اینترنت متصل باشد، میتواند از آن استفاده کند.
غیر متمرکز: اکثر سیستمهای ارزهای دیجیتال به یک مرجع مرکزی متکی نیستند و رمز ارزها را در برابر سانسور و کنترل متمرکز مقاوم میکنند.
مقاوم در برابر تورم: ارزهای رمزپایه مستقیماً تحت تأثیر سیاستهای پولی بانکهای مرکزی نیستند، بنابراین قیمت آنها در برابر تورم انعطافپذیری کمتری داشته و میتواند مقاومت کند. با این حال، ارزهای دیجیتال همه یکسان نیستند. بنابراین مهم است که برای سرمایهگذاری، نرخ انتشار و عرضه هر دارایی رمزنگاری شده را در نظر بگیرید.
انعطافپذیر: در مقایسه بین ارز دیجیتال و سهام، راههای بیشتری برای سرمایهگذاران رمز ارزی وجود دارد که علاوه بر تجارت و معامله، میزان دارایی و تنوع ارزهای دیجیتال خود را نیز افزایش دهند. سرمایهگذاران کریپتو میتوانند از روشهایی مانند وامدهی یا وامگیری در سیستمهایی مانند Yield Farming، استیک کردن (Staking) و تامین نقدینگی سود کسب کنند. محصولاتی مانند Binance Earn، نمونههای خوبی از اینکه چگونه میتوانیم دارایی ارز دیجیتال خود را افزایش دهیم، هستند.
متنوع: ارزش بسیاری از توکنها فقط پولی نیست. به عنوان یک مثال در نظر داشته باشید که توکنهای هواداری، میتوانند مزایا و امتیازات انحصاری را برای دارندگان آن توکن، تیمها و برندهای ورزشی مورد علاقهشان فراهم کنند. برخی از رمز ارزها، توکنهای حاکمیتی هستند که به دارندگان خود، حق مشارکت در توسعه پروژه یا پروتکل مربوطه را میدهند.
معایب
نوسانات قیمت: بازار کریپتو مستعد نوسانات چشمگیر قیمت است. پتانسیل سود کردن سریع، میتواند برای سرمایهگذاران جدید بسیار جذاب باشد. با این حال، آنها باید آگاه باشند که طرف مقابل آن پتانسیل زیانهای به همان اندازه چشمگیر است.
مقررات ناقص: ارزهای دیجیتال در بعضی از کشورها قانونی هستند و در بعضی خیر، اما به طور کامل و جهانی تحت نظارت نیستند. سرمایهگذاران باید به مسائل مربوط به انطباق قوانین کشور خود با قوانین ارزهای دیجیتال توجه داشته باشند و تحقیقات قانونی را با توجه به موقعیت مکانی خود انجام دهند.
خطرات نگهداری: ارزهای رمزنگاری شده مانند بیت کوین، به یک کلید خصوصی برای دسترسی به توکنهای ذخیره شده در یک کیف پول دیجیتال نیاز دارند. فراموش کردن عبارات بازیابی اولیه یا از دست دادن کیف پول دیجیتال فیزیکی ممکن است منجر به از دست دادن دسترسی به رمز ارز شما برای همیشه شود.
بازده تضمین نشده است: این ویژگی بین ارز دیجیتال و سهام، مشترک است. مانند هر بازار مالی، هیچ بازده تضمینی با ارز دیجیتال وجود ندارد. در حالی که بیتکوین و سایر آلت کوینها در بلندمدت عملکرد خوبی داشتند، هیچ تضمینی وجود ندارد که در آینده به رشد خود ادامه دهند و همیشه این احتمال وجود دارد که در یک دوره سرمایهگذاری کوتاهتر، عملکرد خوبی نداشته باشند.
مزایا و معایب سرمایهگذاری در سهام
مزایا
به طور چشمگیری در دسترس است: با ظهور بسیاری از پلتفرمهای آنلاین و برنامههای تلفن همراه در بازار، سرمایهگذاری در سهام نسبت به قبل آسانتر شده است. بسیاری از این نرمافزارها رابط کاربری خوبی دارند و سایر خدمات مالی کاربردی را نیز دخیل کردهاند.
قابل تنظیم: بسیاری از دولتها به شدت بازار اوراق مشارکت را تنظیم و مرتب میکنند. به عنوان مثال، در ایالات متحده، شرکتهای سهامی عام باید اطلاعاتی را که میتواند بر ارزش داراییهای آنها تأثیر بگذارد، به کمیسیون بورس و اوراق بهادار ارائه دهند.
(تا حدودی) مقاوم در برابر تورم: انواع خاصی از سهام، مانند اوراق بهادار محافظت شده با تورم خزانه داری (TIPS)، میتوانند به عنوان پوششی در برابر تورم عمل کنند.
تنوع: طیف گستردهای از سهمها در صنایع و بخشهای مختلف وجود دارد که در دسترس سرمایهگذاران است. معاملهگران میتوانند سهمهای خود را بر اساس معیارهای زیادی انتخاب کنند، از مدل کسب و کار و مکان شرکت تا پرداخت یا عدم پرداخت سود مشارکت. این گزینه بین ارز دیجیتال و سهام تقریبا یکسان است.
معایب
نوسانات: بازار اوراق مشارکت نیز از تغییرات ناگهانی قیمتها در کوتاه مدت مصون نیست. اگر یک شرکت خوب کار کند، احتمالاً قیمت هر سهم آن بالا خواهد رفت. به طور مشابه، اگر یک شرکت، گزارش زیان دهد یا در منگنه مالی قرار بگیرد، ارزش هر سهم آن احتمالاً کاهش مییابد. علاوه بر این، برخی از سهمها ممکن است نوسانات بیشتری نسبت به سایرین داشته باشند.
کارمزدهای بالاتر: در بیشتر موارد، کارمزدهای مرتبط با معاملات بورس اوراق بهادار در مقایسه با معاملات ارزهای دیجیتال، به نسبت بالاتر هستند. علاوه بر کارمزد و کمیسیون کارگزاری، هنگام خرید یا فروش سهام خود، هزینههای دیگری نیز وجود دارد.
بازده تضمین شده نیست: مانند هر بازار مالی، هیچ بازده تضمین شدهای با سهام وجود ندارد. در حالی که اوراق مشارکتی وجود دارد که اغلب در بلندمدت عملکرد بهتری نسبت به سرمایهگذاریهای جایگزین دارد، این احتمال نیز وجود دارد که در یک دوره سرمایهگذاری کوتاهتر، عملکرد خوبی نداشته باشد.
گزارش عملکرد بازار ارز دیجیتال و سهام
با بررسی گزارشات رشد قیمتی این دو روش معامله در جهان، شاید بتوانیم از زاویه جدیدی به آنها نگاه کنیم. گزارشات مالی ارائه شده از سایت statista برای سال 2021 ارزهای دیجیتال نشان میدهد که برخی ارزها، تا 8000 درصد رشد قیمتی را تجربه کردهاند. این موضوع در حالی است که بیشترین میزان رشد در بازار سهام در کشورهای مختلف، 35 الی 40 درصد بوده است. این رشد نیز فقط در کشورهای در حال توسعه بوده و کشوری مانند آمریکا با بزرگترین بازار اوراق مشارکت در جهان، کمتر از 10 درصد رشد داشته است.
اختلاف بسیار زیاد است! این اختلاف شاید در ظاهر بسیار جذاب و مناسب باشد تا یک کاربر را به سمت سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال بکشاند، اما در نظر داشته باشیم که احتمال سقوط و نابودی ارز نوع دارایی نسبت به بازار سهمها بسیار بیشتر است. نمونه این موضوع در سال گذشته میلادی (2022) چند بار دیده شد. ارزهایی مانند FTT و UST ظرف مدت بسیار کوتاهی به مرحله نابودی رسیدند.
در کل اگر تفکر رسیکپذیر داشته باشید، داراییهای دیجیتال ممکن است یک شبه شما را پولدار کند. اما اگر ریسکگریز هستید، هیچوقت به حوزه رمز ارزها نزدیک نشوید. شاید برای ارزهای اصلی، میزان ریسک بسیار کم باشد اما باز هم 24 ساعت زمان برای سقوط آنها کفایت میکند.
ارز دیجیتال و سهام؛ در کدام سرمایهگذاری کنم؟
هر دو مدل دارایی، مزایا و محدودیتهای خاص خود را دارند. سرمایهگذاری در هر کدام از آنها، به میزان تحمل ریسک و سایر ترجیحات شما بستگی دارد. در نهایت، آنچه باعث موفقیت سرمایهگذاری شما میشود، توانایی شما در سنجش ریسکها و پاداشها است، نه ابزارهای سرمایهگذاری که استفاده میکنید. بسیاری از سرمایهگذاران باتجربه، پرتفوی خود را متنوع کرده و در هر دو مورد ارز دیجیتال و سهام، سرمایهگذاری میکنند.
جمعبندی
اگرچه تفاوتهای واضحی بین ارز دیجیتال و سهام وجود دارد، اما شباهتهایی نیز دارند. هم ارزهای دیجیتال و هم اوراق مشارکت، گزینههای سرمایهگذاری معتبری هستند و میتوانند اهداف مختلفی را در سبد سرمایه شما داشته باشند. صرف نظر از اینکه کدام یک را انتخاب میکنید، همیشه مطمئن شوید که از خطرات مرتبط آگاه هستید و قبل از انجام هرگونه سرمایهگذاری، اطلاعات کامل و مناسبی پیرامون آن دارایی را کسب کنید. ضمنا این مقاله هیچ گونه پیشنهادی برای سرمایهگذاری یا عدم سرمایهگذاری در حوزه ارز دیجیتال و سهام ارائه نمیدهد و صرفا از جنبه مقایسه این دو، نوشته و نگارش شده است.