مقدمه
دنیای ارزهای دیجیتالی نیز همچون دیگر بازارهای مالی دارای نکات و اصطلاحات مختلفی است که افراد فعال در آن حوزه بایستی با معانی و مفهوم آن آشنایی داشته باشند. در این مطلب با 30 نکته از مفهومی‌ترین عبارات و اصطلاحات دنیای ارز دیجیتال آشنا خواهیم شد.
ATH (All-Time High بالاترین میزان تا کنون) چیست؟
بالاترین قیمتی که یک دارایی داشته است. ATH بیتکوین 63500 دلار (در زمان نگارش این مقاله) بوده، که در تاریخ 13 آوریل 2021 به این قیمت رسیده است. ATL متضاد ATH است، که به معنی کمترین قیمت دارایی است.
ارز جایگزین (آلت کوین) چیست؟
علاوه بر ارز رمزپایه بیتکوین، هزاران ارز رمزپایه دیگر وجود دارند که آن‌ها نیز بر پایه فناوری بلاکچین ایجاد شده‌اند که به آن‌ها آلت کوین، یعنی توکن یا سکه‌های غیر از بیت کوین گفته می‌شود.
هر ارز خصوصیات و نوآوری‌های مخصوص به خود را به همراه دارد. بسیاری از آلت کوین‌ها شناخته شده نیستند و حجم مبادلات روزانه و حجم بازار آن ها نسبتاً کم است. با این وجود، نمونه‌های فراوانی از آلت کوین‌ها وجود دارند که همچون اتریوم و ریپل دارای نقدینگی و حجم معاملات بالا می‌باشند. در طول سال‌ها، تعداد زیادی از این چند هزار آلت کوین ارزش خود را از دست داده و به یکباره ناپدید شده‌اند.
ماکسیمالیست بیتکوین کیست؟
این افراد فقط با قاطعیت بیتکوین را باور دارند. گاهی، افراد ماکسیمالیست آلت کوین‌ها را بی ارزش و غیرضروری می‌دانند یا به آن‌ها عنوان «shitcoin» می‌دهند.
پاداش بلاک چیست؟
پاداش بلاک کارمزدی است که استخراج‌کنندگان در ازای تایید اعتبار تراکنش‌های جدید و ثبت آن‌ها بر بلاکچین دریافت می‌کنند.
بلاکچین چیست؟
«بلاکچین» را می‌توان یک فایل اطلاعاتی بزرگ دانست که شامل فهرستی از تمامی تراکنش‌های انجام شده می‌باشد. در واقع بلاک چین قلب شبکه بیتکوین است و به عنوان یک دفترکل عمل می‌کند.
صرافی متمرکز ارزهای رمزپایه (CEX) چیست؟
صرافی ارزهای رمزپایه یک پلتفرم معاملاتی آنلاین است، که ارزهای رمزپایه و ارزهای فیات در آن قابل معامله هستند. متمرکز بودن این صرافی‌ها به این معنی است که کنترل و اداره آن در اختیار یک ماهیت خاص قرار دارد.
اکثر صرافی‌های کریپتو فقط امکان معامله کریپتو به کریپتو را فراهم می‌کنند. با این وجود، صرافی‌های بزرگ و مشهور معامله کریپتو به فیات را نیز ممکن می‌سازند. مشهورترین صرافی‌ها عبارت‌اند از: بایننس، کوین‌بیس، کراکن، بیت‌استمپ و بیت‌فینیکس.
DAO چیست؟
«DAO» یا سازمان غیرمتمرکز مستقل، سازمانی است که بدون نیاز به مدیریت مرکزی فعالیت می‌کند و معمولاً توسط سهام‌داران مدیریت می‌شود و همچنین دارای مجموعه‌ای شفاف از قوانین است، که در یک برنامه کامپیوتری کدگذاری شده‌اند.
هک مشهور DAO: در سال 2016 یک هکر، موفق به کشف یک خلأ در کدنویسی اتریوم شد و از آن برای سرقت این ارز استفاده کرد. تنها در چند ساعت بیش از 3.6 میلیون اتریوم به سرقت رفت، که در آن زمان 70 میلیون دلار ارزش داشت. در پاسخ به این اقدام، قیمت اتریوم تنها در یک روز 30% سقوط کرد.
dApp چیست؟
dApp یا اپلیکیشن غیرمتمرکز، اپلیکیشنی است که بر اساس فناوری بلاکچین ساخته شده و فاقد مرجع عملیاتی مرکزی می‌باشد.
DEX چیست؟
«DEX» یا صرافی غیرمتمرکز، نوعی از صرافی است که بدون مرجع فعالیت می‌کند و هیچ شرکتی آن را مدیریت نمی‌نماید. یکی از مزایای DEX نسبت به «CEX» سطح امنیتی آن است؛ چراکه هک کردن آن دشوارتر است.
DeFi چیست؟
DeFi یا امور مالی غیرمتمرکز، یک سیستم مالی جدید است، که بر پایه بلاکچین‌های عمومی ساخته شده و شامل هیچ موسسه متمرکزی نمی‌شود.
آدرس دیجیتال چیست؟
آدرس دیجیتال توالی 27 تا 34 حرف و عدد است. ضمن این‌که هر آدرس خاص است. برای مثال، این یک آدرس دیجیتال است: 135sti2R9ZooiGrFFRJxYGeDvF5Uvjj7JLK. آدرس‌های دیجیتال نشانگر کیف پول‌های ارزهای رمزپایه هستند، برای ارسال ارزهای رمزپایه یا پول‌نقد، باید آدرس دیجیتال گیرنده را داشته باشید.
کیف پول دیجیتال چیست؟
کیف پول دیجیتال، یک برنامه کامپیوتری، اپلیکیشن موبایلی یا یک سرور از راه دور است، که ذخیره ارزهای دیجیتالی را تسهیل می‌سازد. اکثر کیف پول‌های دیجیتالی برای ذخیره بیت کوین ساخته شده‌اند. کیف پول‌های دیجیتالی برای ذخیره سرمایه کاربران از آدرس‌های عمومی و همچنین کلیدهای خصوصی استفاده می‌کنند.
ایمن‌ترین کیف پول‌ها را می‌توان کیف پول‌های کاغذی یا کیف پول‌های سخت‌افزاری دانست، که در دسته‌بندی کیف پول‌های سرد قرار می‌گیرند و از جمله آن‌ها می‌توان به ترزور و لجر اشاره کرد.
فیات چیست؟
فیات به تمامی ارزهایی گفته می‌شود که از پشتیبانی یک کشور یا ایالت برخوردارند. اصولاً تمام انواع ارزهایی که می‌شناسیم و از آن‌ها در تراکنش‌های روزانه استفاده می‌کنیم، فیات نام دارند (دلار، یورو و غیره).
FOMO چیست؟
«FOMO» مخفف «ترس از دست دادن» می‌باشد و اصطلاحی است که برای فردی به کار می‌رود که به دلیل ترس از باخت وارد یک معامله برنده نمی‌شود.
FUD چیست؟
«FUD» حرف اول واژگان ترس، عدم اطمینان و شک است. FUD به اخبار بد در مورد ارزهای رمزپایه گفته می‌شود، که به صورت مداوم از سوی رسانه‌های سنتی منتشر شده و هدف آن ایجاد ترس در مردم است. FUD می‌تواند شامل مشکلات مقرراتی بیتکوین، شایعاتی در مورد ممنوع‌سازی ارزهای رمزپایه و غیره باشد.
HODL چیست؟
«HODL» شکل تغییریافته از کلمه انگلیسی «hold» است. هودلرها به بیتکوین ایمان دارند و بدون توجه به قیمت بیت کوین، آن را برای مدت طولانی و حتی برای همیشه ذخیره می‌کنند. HODL برای نخستین بار در زمان ترکیدن حباب ارزهای رمزپایه در دسامبر سال 2013 استفاده شد.
هاوینگ چیست؟
هاوینگ یک فرآیند از پیش تعیین شده است، که منجر به نصف‌شدن پاداش دریافتی استخراج‌کنندگان برای تایید و ثبت تراکنش‌ها در بلاک‌های جدید و افزودن آن‌ها به بلاکچین می شود. هاوینگ بیتکوین هر چهار سال یک بار اتفاق می‌افتد. هاوینگ قبلی در سال 2020 رخ داد.
ICO چیست؟
عرضه اولیه کوین، یک روش برای جذب سرمایه است، که پروژه‌های ارزهای رمزپایه می‌توانند از این طریق به جذب سرمایه از عموم مردم بپردازند. برخلاف رویدادهای جذب سرمایه سنتی، سرمایه‌گذاران ICO تنها صاحب توکن می‌شوند و به هیچ‌وجه سهام‌دار نیستند و حق رای ندارند. حباب ICO از اکتبر 2017 تا مارس 2018 ادامه داشت و در تمامی این ماه‌ها شاهد رویدادهایی موفق برای جذب سرمایه بودیم. اکثر این ICOها از نوع ERC-20 بودند، که بر پایه بلاک چین اتریوم بنا شده است. سرمایه گذاری در ICOها پرخطر است. بسیاری از ICOها کلاهبرداری بوده‌اند و پول‌های سرمایه‌گذاران را به یغما برده‌اند. تعداد ICOها از سال 2018 کاهش شدیدی داشت و در ژانویه 2019، بایننس اولین صرافی‌ای بود که عرضه اولیه صرافی (IEO) را انجام داد.
IEO چیست؟
«IEO» مخفف عرضه اولیه صرافی است، که نوعی جذب سرمایه برای ایجاد یک توکن جدید توسط یک صرافی کریپتو می‌باشد. اولین IEO توسط صرافی بایننس برای «GIFTO» بود که موفق به جذب 30 میلیون دلار سرمایه شد. مدت کوتاهی پس از کاهش چشمگیر تعداد ICOها، در نیمه اول سال 2019 شاهد شهرت یافتن IEOها بودیم. IEOها نیز همچون ICOها یک سرمایه‌گذاری پرخطر محسوب می‌شوند.
KYC چیست؟
«KYC» مخفف «مشتری ات را بشناس»، فرآیندی است که در آن کاربران بر اساس مقررات ملزم به ارائه اطلاعات هویتی خود هستند. این اطلاعات شامل اسکن پاسپورت، اثبات آدرس محل زندگی، تایید آنلاین از طریق وب‌کم و دیگر اطلاعات می‌باشد.
ارزش بازار چیست؟
ارزش بازار یا «Market Cap»، نشانگر قیمت کنونی یک ارز رمزپایه ضرب‌در تعداد کل کوین‌های آن در بازار (موجودی در گردش) است. بیتکوین بالاترین ارزش بازار را در میان تمامی ارزهای رمزپایه دارد.
استخراج چیست؟ استخراج کننده یا ماینر کیست؟
استخراج فرآیند ایجاد بیتکوین‌های جدید است. استخراج توسط استخراج کننده‌هایی انجام می‌شود، که موفق به حل مسائل پیچیده می‌شوند. ماینری که سریع‌تر بتواند مسئله را حل کند پاداش (کارمزد) تراکنش را دریافت کرده و آن را به بلاک می‌افزاید.
به‌صورت میانگین هر 10 دقیقه یک بلاک جدید به دفترکل توزیع شده غول‌پیکر که همان بلاکچین است، افزوده می‌شود. در سال‌های اولیه ظهور ارزهای رمزپایه، استخراج بیتکوین از طریق کامپیوترهای شخصی ممکن بود، اما این روزها، تلاش برای استخراج بیتکوین بین شرکت‌های عظیمی همچون بیت‌مین چینی تقسیم شده است. فرآیند استخراج مختص بیتکوین نیست، بلکه برای تمامی ارزهای رمزپایه نوع اثبات‌کار (PoW) ممکن است.
بیتکوین تا ماه چیست؟
واژه ماه برای توصیف دارایی‌هایی استفاده می‌شود، که قیمت آن‌ها رشد چشمگیری دارد. عبارت بیتکوین تا ماه نیز به همین معنی است.
اثبات سهام (PoS) چیست؟
این الگوریتم اجماع به کاربران اجازه می‌دهد تا بر اساس تعداد کوین‌هایی که دارند، بلاک بعدی را تایید اعتبار کنند. ذخیره‌کنندگان توکن، این توکن‌ها را برای ایمن‌سازی شبکه قفل می‌کنند و در ازای این کار پاداش دریافت می‌نمایند.
اثبات کار (PoW) چیست؟
«اثبات کار» الگوریتم اجماع اصلی در شبکه بلاکچین است. از این الگوریتم برای تایید تراکنش‌ها و افزودن بلاک‌های جدید به زنجیره استفاده می‌شود. ماینرها برای دریافت پاداش در زمینه تایید تراکنش‌ها با یکدیگر رقابت می‌کنند.
کلید خصوصی چیست؟ Seed چیست؟
هر آدرس دیجیتال یا عمومی دارای یک کلید خصوصی خاص است، که وجود آن برای دسترسی به وجوه ضروری می‌باشد. یک نمونه از کلید خصوصی: 6AkL0TJAuKcucHGqWVfUIa4g1haE0ilcm7eWUDo..fd + PpzdCJf1s4WdsK.
معمولاً با استفاده از عبارت سید (Seed) می‌توان یک کلید خصوصی مرتب‌تر داشت. عبارت سید از ترکیب 12 تا 24 کلمه تشکیل می‌شود.
بالا ببر و بفروش (Pump & Dump) چیست؟
«P&D» روشی برای حباب‌دادن به قیمت یک دارایی و افزایش مصنوعی آن در یک مدت زمان کوتاه و سپس فروش انبوه آن است، تا دارایی آن به سطح قیمتی پیش از حباب بازگردد. هرچه حجم معاملات و نقدینگی یک ارز کمتر باشد، P&D آن ساده‌تر انجام می‌شود. بنابراین، معمولاً ارزهای رمزپایه با ارزش بازار پایین، برای این روش کلاهبرداری استفاده می‌شوند.
ساتوشی چیست؟
ساتوشی واحد کوچکتر برای بیتکوین است. یک ساتوشی برابر است با 0.00000001 بیتکوین. این نام به یاد ساتوشی ناکاموتو، سازنده ناشناس بیتکوین تعیین شده است. ساتوشی ناکاموتو بیتکوین را برای استفاده روزمره ایجاد کرده است و حتی زمانی که قیمت این ارز به بیش از یک میلیون دلار برسد، باید این کاربرد را حفظ کند، به همین دلیل است که 8 فاصله اعشاری برای ساتوشی وجود دارد.
Shitcoin چیست؟
«شت کوین» نامی است که به آلت کوین هایی که فاقد محصول فعال و ارزش واقعی هستند نسبت داده می‌شود. معمولاً ماکسیمالیست‌های بیت کوین، اکثر یا همه آلت کوین ها را شت کوین می‌نامند.
ارزش کلی بازار چیست؟
ارزش کلی بازار به مجموع ارزش بازار تمامی ارزهای رمزپایه اطلاق می‌شود. فرد یا نهادی که مقدار زیادی بیتکوین داشته باشد، می‌تواند یک تنه با خرید یا فروش انبوه بیتکوین بر قیمت این ارز تاثیرگذار باشد.
وایت پیپر (White paper) چیست؟
وایت‌پیپر یا «Whitepaper» یک گزارش یا راهنمای معتبر است، که برای اطلاع‌رسانی به خوانندگان در مورد ویژگی‌های یک پروژه کریپتو جدید طراحی می‌شود. وایت پیپر را می‌توان با طرح کسب‌و‌کار در فضای مالی سنتی برابر دانست. وایت پیپر توسط گروه سازنده پروژه نوشته می‌شود و معمولاً شامل چندین فصل در این مباحث می‌باشد: توکن، گروه سازنده، جوانب فنی پروژه و مشکلی که سعی در رفع آن دارد.
جمع‌بندی (اصطلاحات ارز دیجیتال)
برای ورود به هر حوزه‌ای ابتدا نیاز است درباره آن مطالعه‌ای -هرچند کوتاه- صورت گیرد. در حوزه رمزارزها نیز با افزایش آگاهی مردم در سرتاسر دنیا و کشورمان ایران، این نیاز بیش‌از‌پیش حس می‌شود که اصطلاحات مهم و کاربردی ارز دیجیتال یا همان کریپتوکارنسی به تفصیل توضیح داده شود. در این مقاله به بررسی اصطلاحات بسیار مهم این حوزه به طور کوتاه و کاربردی پرداختیم تا اشخاص تازه وارد در حوزه کریپتو با صرف زمانی اندک با مفاهیم مهم و ابتدایی آشنائی پیدا کنند.
