آشنایی با الگوی برگشتی سر و شانه در تحلیل تکنیکال

بسیاری از الگوهای برگشتی دیگر فقط تغییرات سر و شانه ها هستند و به توضیح گسترده ای نیاز ندارند. این الگوی برگشت بزرگ، مانند سایرین، اصلاح بیشتر مفاهیم روند گفته شده در مقاله مفاهیم بنیادی روند است. وضعیت را در روند صعودی با امواج بالای روند تصور کنید، جایی که تعدادی قله و فرورفتگی صعودی به تدریج شروع به افول می کنند. در این مدت نیروهای عرضه و تقاضا در تعادل نسبی قرار دارند.

پس از اتمام این مرحله، سطح حمایت افقی بین سقف و کف شکسته شده و روند نزولی جدیدی برقرار می شود. این روند نزولی جدید اکنون قله ها و فرورفتگی های نزولی دارد. بیایید ببینیم که چگونه این سناریو روی سر و شانه به وقوع می پیوندد.

حجم آن با افزایش قیمت به سقف اوج جدید می رسد که طبیعی است. شیب اصلاحی به سمت نقطه b با حجم بالاتری همراه است که همین همان انتظار می رود. در نقطه C یک چارتيست باهوش ممکن است متوجه شود که حجم در روند افزایشی که از نقطه ی a شروع کمی کمتر از قبلی است. این تغییر به خودی خود مهم نیست، اما در خاطر یک تحلیل گر می ماند. سپس قیمتها به نقطه ی D کاهش می یابند و اتفاق نگران کننده ای رخ میدهد. این کاهش در سقف A در بالاترین سطح قله ی قبلی قرار دارد.

کاهش قیمت در نقطه A، نسبت به واکنش قبلی در نقطه B، هشدار دیگری است مبنی بر اینکه ممکن است با روند صعودی اشتباه پیش برود. بازار بار دیگر به نقطه E می رسد، این بار حتی با حجم کمتری نیز این امر ممکن است و در نقطه C قادر به رسیدن به اوج قبلی نیست. برای ادامه روند صعودی، هر نقطه باید از نقطه ی اوج قبلی فراتر رود. عدم موفقیت در نقطه  E برای رسیدن به نقطه ی اوج قبلی در نقطه C، نیمی از ملزومات روند نزولی جدید را برآورده می کند؛ یعنی قله های نزولی. 

در نمودار بالا مثالی از نمودار سر و شانه های چپ و راست (نقاط A و E) ارتفاعی برابر دارند. سر نقطه C از هر دو شانه بلندتر است. به کم شدن حجمها در هر پیک دقت کنید. الگو در نزدیکی زیر خط گردن کامل شده است (خط شماره ی ۲) کمترین هدف قیمت فاصله عمودی بعد از شکست، مقدار عمودی فاصله سر از خط گردن است. معمولا بعد از شکست، برگشتی به خط گردن مشاهده می شود، ولی سهم موفق به شکستن خط گردنی که قبلا آن را یک بار شکسته است نمی شود.

در این زمان، خط اصلی بالا (خط ۱) شکسته شده است، معمولا در نقطه D، سیگنال خطر دیگری را تشکیل می دهد؛ اما علی رغم همه این هشدارها، تمام آنچه در این مرحله میدانیم این است که روند از حالت بالارونده به حالت مستقیم تغییر کرده است. این ممکن است دلیل کافی برای نقد کردن خریدها در موقعیت های طولانی باشد، اما لزوما برای توجیه فروش کافی نیست.

شکستن خط گردن و کامل شدن الگو

در این زمان، یک خط روند صاف تر می تواند در زیر دو سطح واکنشی آخر (نقاط B و D) کشیده شود که به آن خط گردن گفته می شود (نگاه کنید به خط ۲). این خط به طور کلی دارای شیب صعودی کمی در صدر است (گرچه گاهی اوقات افقی است و در بیشتر موارد، به سمت پایین کج می شود). عامل تعیین کننده در کیفیت بالای سر و شانه ها شکست قطعی گردن است.

بازار اکنون در کف نقاط B و D نوسان کرده است، در نقطه D تحت حمایت قرار گرفته است و نیاز به قله ها و فرورفتگی نزولی جدید را پشت سر گذاشته است. روند نزولی جدید اکنون سقف و کف کاهشی دارد که نقاط C، D، E و R هستند، با این حال، افزایش شدید حجم معاملات در این سیر نزولی، در مراحل ابتدایی بالای بازار مهم نیست.

حرکت برگشت

اغلب یک حرکت برگشتی به صورت جهش به سمت بالاتر از خط گردن یا تا نقطه ی پایین قبلی یعنی نقطه d رخ می دهد. معمولا یک حرکت برگشتی ایجاد می شود که هردو در حال حاضر به مقاومت روند تبدیل شده اند.

حرکت برگشتی همیشه اتفاق نمی افتد، یا بعضی اوقات فقط همراه با یک جهش بسیار جزئی است. حجم ممکن است به تعیین اندازه این جهش کمک کند. اگر شکست اولیه ی خط گردن در معاملات بسیار سنگین باشد، شانس حرکت بازگشت کاهش می یابد زیرا افزایش فعالیت نشان دهنده فشار نزولی بیشتر است.

حجم کمتر معاملات در شکسته شدن اولیه خط گردن باعث افزایش احتمال بازگشت می شود. با این وجود، این جهش گویی باید در هنگام معاملات با حجم کمتر قرار داشته باشد و ازسرگیری مجدد روند نزولی جدید باید با حجم معاملات بیشتری همراه شود.

آنچه که مستند است، سه قله کاملا تعریف شده است. قله میانی (سر) کمی بالاتر از هر دو شانه (نقاط A و E) است. این الگو تا زمانی که خط گردن به طور قاطع شکسته نشود، کامل نیست. در اینجا دوباره، معیار نفوذ ۱-۳ (درصد) برای ما ملاک است. با این وجود تا زمانی که جهت نزولی خط گردن شکسته نشود، همیشه این احتمال وجود دارد که الگوی واقعی سر و شانه وجود نداشته باشد و صعود ممکن است در برخی از نقاط از سر گرفته شود.

سر و شانه های کف و معکوس

نمودار سر و شانه کف یا معکوس گاهی مانند تصویر نمودار سر و شانه سقف در آینه ایجاد می شود. همان طور که در شکل زیر می بینید سه موج نزولی مهم یا سه فرورفتگی وجود دارد. قسمت سر کمی از دو حفره دیگر عمیق تر است. در این الگو هم شکسته شدن خط گردن برای تکمیل الگو لازم است و تکنیک های محاسبه قیمت های هدف مانند الگوی سر و شانه سقف می باشد. تنها تفاوت کف این است که تمایل بیشتری برای بازگشت به سمت خط گردن بعد از موج نزولی وجود دارد.

حجم نقش بسیار مهمی در شناسایی و تکمیل سر و شانه ها ایفا می کند. این نکته به طور کلی در مورد تمام الگوها صادق است. پیش تر بیان شد که بازارها به اصطلاح تمایل دارند به جهت وزن خودش بیفتد. در کف بازار برای شروع روندهای افزایشی جدید به فشار در خرید است که در حجم معاملات منعکس می شود.

نمودار سر و شانه کف. خط گردن شیب ملایمی دارد. بعد از شکسته شدن خط گردن همان طور که شکل (فلش) مشاهده می شود ممکن است برای مدت کوتاهی رخ بدهد ولی موقتی است و به زودی روندصعودی خواهد شد. راه حرفه ای تر برای بررسی این تفاوت است که هر بازار فقط پس از یک دورهی رکود می تواند نزول داشته باشد. الگوی حجم در کف بسیار شبیه به الگوی موجود در قسمت نیمه اول سقف است؛ یعنی حجم در سر کمی سبک تر از مقدار موجود در شانه چپ است.

با این حال موجی که از سر شروع می شود، باید نه تنها افزایش فعالیت تجارت را نشان دهد، بلکه میزان حجم آن باید بیشتر از آنی که شانه سمت چپ دارد را داشته باشد. شیب به شانه سمت راست باید روی حجم بسیار کم معاملات باشد. نقطهی بحرانی در اینجا از طریق عبور از گردن رخ می دهد. اگر این شکست واقعا اتفاق بیفتد، این سیگنال باید با حجم شدید معاملات همراه باشد.

این نقطه جایی ست که در آن کف اختلاف زیادی با سقف دارد. در کف زیاد بودن حجم معاملات به طور واضح یک عامل اساسی برای تکمیل الگوی واقعیست. حرکت بازگشت در کف بسیار متداول تر است و با حجم کمتری از معاملات همراه است. همچنین برای شروع یک روند صعودی باید حجم سنگینی از معاملات وجود داشته باشد. روش اندازه گیری دقیقا شبیه به سر و شانه سقف است.

شیب خط گردن

خط گردن در سقف معمولا کمی به سمت بالا شیب دارد. با این حال، گاهی اوقات، افقی است. در هر صورت، تفاوت زیادی ایجاد نمی شود. هرازگاهی، خط گردن سقف به سمت پایین شیب می یابد. این شیب نشانه ضعف بازار است و معمولا با شانه سمت راست ضعیف همراه است.

تحلیل گر منتظر شکستن خط گردن برای شروع یک موقعیت فروش است که در اینجا باید کمی بیشتر صبر کند، زیرا شیب خط کاهشی خیلی دیرتر اتفاق می افتد، یعنی بعد از اینکه بخش زیادی از حرکت انجام شده است. برای الگوهای پایه، بیشتر خط گردن ها دارای شیب نزولی اندک هستند. خط گردن صعودی نشانه قدرت بیشتر بازار است، اما همان اشکال در دادن سیگنال اخطار دیرهنگام وجود دارد.

الگوی سر و شانه مرکب

گاهی اوقات تغییر در الگوی سر و شانه ها رخ می دهد که به آن الگوی پیچیدهی سر و شانه ها گفته می شود. اینها الگویی هستند که ممکن است دو سر یا دو شانه چپ و راست وجود داشته باشد. این الگوها متداول نیستند، اما همان پیامدهای پیش بینی شده را دارند. یک نکته مفید در این زمینه، گرایش شدید به تقارن در الگوی سر و شانه ها است. این بدان معنی است که وجود یک شانه چپ از وجود یک شانه ی راست حکایت می کند.

تاکتیک ها

تاکتیک های بازار نقش مهمی در کلیه معاملات دارند. معامله گران فنی دوست ندارند قبل از شروع موقعیت جدید منتظر شکستن خط گردن باشند. همان طور که در شکل نشان داده شده است، معامله گران پرتکاپو، با اعتقاد به اینکه آنها به طور صحیح یک سر و شانه ها را شناسایی کرده اند، در طول شکل گیری شانه راست، شروع به کاوش می کنند.

ممکن است آنها با اولین اخطار خرید بعد از اتمام روند کاهشی وارد بازار شوند. برخی مسافت رالی را از قسمت پایین سر نقاط C تا D اندازه گیری می کنند و سپس در سطح برگشتی ۵۰ درصد یا ۶۶ درصد شروع به خرید می کنند. با این وجود سایرین روند نزولی را در کنار کاهش نقاط D به E ترسیم می کنند و با اولین روند صعودی خرید را شروع می کنند.

با این حال از آنجایی که قاعده تقارن وجود دارد. برخی ممکن است زمانی که شانه راست به اندازه ی شانه چپ پایین آمد در کف خرید کنند. بسیاری خریدهای زودهنگام را زمانی که شانه راست در حال شکل گیری است انجام میدهند. اگر بررسی ها دقیقا نشان دهند که روند، فرصت های پرسودتری را پیش رو دارد می توان هنگام نفوذ به خط گردن یا در حرکت برگشتی به خط گردن خریدها را بیشتر کرد.

الگوهای سر و شانه ی شکست خورده

هنگامی که قیمت ها از خط گردن حرکت کرده و الگوی سر و شانه ها را تکمیل کردند، قیمت ها نباید دوباره از خط گردن عبور کنند. در بالای صفحه، هنگامی که خط گردن بر روی خط نزولی شکسته شد، هرگونه بازگشت بالای خط گردن هشدار جدی است مبنی بر اینکه اخطار اولیه احتمالا اشتباه بوده است. سر و شانه های شکست خورده. این نوع الگو از حالت سر و شانه های معکوس کلاسیک خارج می شوند، اما در برخی از مراحل توسعه آن (قبل از شکستن خط گردن یا دقیقا پس از آن)، قیمت ها روند اصلی خود را از سر می گیرند.

در شکل بالا تاکتیک در یک الگوی سر و شانه. خیلی از خریداران هنگامی که شانه راست در حال شکل گیری است خرید را شروع می کنند، گاهی زمانی که ۵۰ درصد یا ۶۶ درصد از رالی قبل، یعنی فاصلهC تا D یعنی روند نزولی در شانه به اندازه نقطه اول که در اینجا خریدارانی وارد بازار می شوند و همه اینها فرصت های زودهنگام ورود به بازار است.

در اینجا دو درس مهم وجود دارد. مورد اول این است که هیچ یک از این الگوهای نمودار عصمت نیستند. آنها بیشتر اوقات کار می کنند، اما نه همیشه. درس دوم این است که معامله گران فنی همیشه باید علائمی را که می گویند تحلیلشان اشتباه بوده را دریافت کنند. یکی از کلیدهای بقا در بازارهای مالی، کوچک نگه داشتن ضررهای تجاری و خروج سریع تر از ضرر تجارت است. یکی از بزرگترین مزایای تحلیل نمودار، توانایی آن در هشدار سریع به معامله گر با توجه به این واقعیت است که وی در طرف اشتباه بازار قرار دارد. توانایی و تمایل به سرعت تشخیص خطاهای تجاری و اقدام سریع دفاعی، خصوصیاتی هستند که در بازارهای مالی مورد توجه قرار نمی گیرند.

سر و شانه ها به عنوان یک الگوی تحکیمی

قبل از حرکت به الگوی قیمت بعدی، یک نکته پایانی در این مسئله وجود دارد که باید به آن بپردازیم. ما این بحث را با ذکر کردن آن به عنوان شناخته شده ترین و قابل اطمینان ترین الگوهای عمده ی معکوس شروع کردیم. با این حال شما باید این نکته را بدانید که این تشکیلات می توانند بعضا بیشتر به عنوان یک الگوی برگشتی عمل کنند. اگر این اتفاق بیفتد، این استثناست، نه یک قاعده.