مقدمه
تا به حال به این فکر کردهاید که رمز ارز شما چگونه و کجا ذخیره میشود؟ اگر تا به حال از بیت کوین یا سایر ارزهای دیجیتال استفاده کردهاید، میدانید که داشتن کیف پول دیجیتال برای حضور در این زمینه ضروری است. اگر میخواهید تراکنش انجام دهید، در یک صرافی ارز دیجیتال معامله کنید یا از برنامههای بلاک چین استفاده کنید، به یک کیف پول دیجیتال نیاز دارید. انواع مختلفی از کیف پولهای ارز دیجیتال وجود دارد که دارندگان ارز دیجیتال میتوانند از آنها برای ذخیره دارایی خود استفاده کنند. اما، به طور کلی میتوان آنها را به دو دسته کلی تقسیم کرد: کیف پولهای حضانتی (Custodial Wallets) و غیر حضانتی (Non-Custodial Wallets).
به این ترتیب، درک نحوه عملکرد کیف پولهای رمز ارزی و تفاوت اصلی بین ارائهدهندگان کیف پول غیر حضانتی و حضانتی، بسیار مهم است. به شکل خلاصه و ساده، کیف پول حضانتی، کلید خصوصی کیف پول شما را در اختیار دارد و از داراییهای شما نگهداری میکند. در مقابل، اگر از کیف پول غیر حضانتی استفاده میکنید، به تنهایی کنترل کاملی بر داراییهای خود دارید. هر دو مورد، دارای مزایا و معایب خود هستند. بیایید تفاوتهای آنها را بررسی کنیم تا بهتر مورد استفادهی هر کدام را بدانیم.
کیف پولهای دیجیتال چگونه کار میکنند؟
کیف پول دیجیتالی، ابزاری است که به شما امکان میدهد تا با یک شبکه بلاک چین تعامل داشته باشید. همچنین شما میتوانید از آن برای ارسال و دریافت ارزهای دیجیتال یا دسترسی به برنامههای غیر متمرکز (DApps) استفاده کنید.
از نظر فنی، کیف پولهای دیجیتال واقعاً داراییهای دیجیتال شما را ذخیره نمیکنند. در عوض، آنها اطلاعاتی را برای استفادهی شما تولید میکنند. با این حال، اکثر کاربران این فعل را برای آسانتر کردن کار برای مبتدیان میپذیرند، بنابراین ما هم از این اصطلاح یعنی ذخیرهسازی داراییها در کیف پول دیجیتال، در سراسر این مقاله استفاده خواهیم کرد.
نکته اول حائز اهمیت این است که کیف پول دیجیتال از دو جزء اصلی تشکیل میشود: یک کلید عمومی و یک کلید خصوصی.
اگر مردم بخواهند ارز دیجیتالی را برای شما ارسال کنند، میتوانند از طریق یکی از آدرسهای شما که توسط کلید عمومی کیف پول شما ایجاد میشود، تراکنش را انجام دهند. آدرسهای کیف پول و کلید عمومی شما را میتوان با دیگران به اشتراک گذاشت (از این رو اصطلاح عمومی برای آن استفاده میشود).
اما در طرف مقابل، کلید خصوصی شما باید به عنوان یک رمز عبور محرمانه در نظر گرفته شود، زیرا معاملات شما را امضا کرده و دسترسی به وجوه شما را فراهم میکند. تا زمانی که کلید خصوصی خود را ایمن نگه دارید، میتوانید از هر دستگاهی به رمز ارز خود دسترسی داشته باشید.
با این که رمز ارزها دیجیتالی هستند، کیف پولهای رمزنگاری شده که کلیدهای خصوصی و عمومی را در خود جای میدهند، به شکلهای گوناگونی وجود دارند. کلیدها را میتوان بر روی یک تکه کاغذ چاپ کرد، از طریق نرمافزار کیف پول دسکتاپ به آن دسترسی داشت یا به صورت آفلاین در دستگاههای کیف پول سختافزاری ذخیره کرد.
برخی از کیف پولها همچنین گزینه ذخیره و انتقال NFT ها را ارائه میدهند که همان توکنهای غیرقابل تعویض ضرب شده (Mint) در زنجیره بلاک چینی هستند. اما صرف نظر از نوع کیف پول، شما همیشه یک کیف پول دیجیتالی حضانتی یا غیر حضانتی خواهید داشت.
کیف پول دیجیتالی حضانتی چیست؟
همانطور که از نام آن پیداست، کیف پول رمزنگاری حضانتی یا امانی، کیف پولی است که داراییهای شما را برای شما نگهداری میکند. این بدان معناست که شخص ثالثی از طرف شما کلیدهای خصوصی شما را نگه داشته و مدیریت میکند و اطلاعات و دارایی شما به امانت نزد آن کیف پول و تیم آن شرکت است. به عبارت دیگر، شما کنترل کاملی بر وجوه خود نخواهید داشت اما با این وجود، باز هم کنترل امضای معاملات بر عهده شماست. با این وجود در نظر داشته باشید استفاده از سرویس کیف پول دیجیتالی حضانتی، لزوما چیز بدی نیست.
در روزهای اولیه بیت کوین، همه کاربران مجبور بودند کیف پول و کلیدهای خصوصی خود را ایجاد و مدیریت کنند. در حالی که “بانک خود بودن” مزایای زیادی به همراه دارد، اما برای کاربرانِ کمتر با تجربه میتواند ناخوشایند و حتی خطرناک باشد. اگر کلیدهای خصوصی شما به خطر بیفتد یا گم شود، دسترسی به داراییهای رمز ارزی خود را برای همیشه از دست خواهید داد. گزارشهای تحلیل بلاک چین نشان میدهد که بیش از 3 میلیون واحد از ارز دیجیتال بیت کوین ممکن است برای همیشه از دسترس خارج شوند.
همچنین مواردی از ارزهای دیجیتال غیرقابل بازیابی در بحث وراثت وجود داشته، زیرا کلیدهای خصوصی به تنهایی در اختیار مالک اصلی آن داراییها بوده است. شما میتوانید با اشتراکگذاری دسترسی به داراییهای خود با یک سیستم حضانتی، از وقوع چنین حوادثی جلوگیری کنید.
حتی اگر رمز عبور صرافی ارز دیجیتال خود را فراموش کردید، باز هم باید میتوانید با تماس با بخش پشتیبانی مشتریان، به حساب و دارایی خود دسترسی پیدا کنید. اما اگر از کیف پول غیر حضانتی استفاده میکنید، مسئولیت ایمن نگه داشتن رمز ارز خود را به شکل کامل بر عهده دارید.
بنابراین در بسیاری از موارد، اتکا به خدمات کیف پول حضانتی منطقی است. اما، این بدان معناست که شما کلیدهای خصوصی خود را به شخص ثالثی میسپارید. به همین دلیل مهم است که یک صرافی یا ارائهدهنده خدمات قابل اعتماد را انتخاب کنید.
برخی از اطلاعاتی که هنگام بررسی ارائهدهندگان خدمات حضانتی باید به آنها توجه کرد این است که آیا پلتفرم یا سیستم آنها از جانب فرد گروه یا شرکت دیگری، نظارت میشود؟ چه نوع خدماتی را از آن سیستم دریافت میکنید؟ این ارائهدهندگان چگونه کلیدهای خصوصی شما را ذخیره میکنند و آیا پوشش بیمهای برای داراییهای شما وجود دارد یا خیر.
به عنوان مثال، Binance Custody، که یکی از بهترین نمونههای این مسئله است و مقررات خوبی برای آن دارد، بیمه استانداردی را برای حسابهای بایننس شرکتی ارائه میدهد. همچنین پوشش بیمه جرم و سایر الزامات پوشش بیمهای سفارشی را در صورت درخواست کاربر ارائه میدهد. Binance Custody همچنین از کیف پولهای چند امضایی (Multisig) استفاده میکند، پروتکلی که ریسکهای متمرکز زیادی را حذف میکند؛ به این شکل که برای تایید یک تراکنش و قبل از اجرا و انجام آن، باید چند فرد (امضا) گوناگون با آن جابهجایی موافقت کنند.
کیف پول دیجیتال غیر حضانتی چیست؟
کیف پول رمز ارزی غیر حضانتی یا غیر امانی، کیف پولی است که تنها دارندهی آن، کلیدهای خصوصی را در اختیار دارد و کنترل میکند. برای کاربرانی که خواهان کنترل کامل بر وجوه خود هستند، کیف پولهای غیر حضانتی بهترین گزینه است. از آنجایی که هیچ واسطهای وجود ندارد، شما میتوانید ارزهای دیجیتال را مستقیماً از کیف پول خود معامله کنید. این نوع کیف پول، گزینه خوبی برای معاملهگران و سرمایهگذاران با تجربه است که میدانند چگونه کلیدهای خصوصی و عبارات بازیابی (Seed Phrases) خود را مدیریت و محافظت کنند.
هنگام تعامل با یک صرافی غیر متمرکز (DEX) یا برنامه غیر متمرکز (DApp)، به یک کیف پول غیر متمرکز نیاز خواهید داشت. Uniswap، SushiSwap، PancakeSwap، و QuickSwa نمونههای محبوبی از صرافیهای غیر متمرکز هستند که به کیف پول غیر حضانتی نیاز دارند.
Trust Wallet و MetaMask نمونههای عالی از ارائهدهندگان خدمات کیف پول غیر حضانتی هستند. اما به یاد داشته باشید که با استفاده از این کیف پولها، شما مسئولیت کامل حفظ عبارات بازیابی و کلیدهای خصوصی خود را بر عهده دارید.
مقایسه کیف پول حضانتی در مقابل کیف پول غیر حضانتی
حضانتی | غیر حضانتی | |
کلید خصوصی | مالکیت با شخص ثالث | مالکیت با دارنده کیف پول |
امکان دسترسی | فقط برای افراد و حسابهای ثبت شده | برای تمامی افراد و حسابها |
هزینههای تراکنش | به طور معمول بالاتر | به طور معمول پایینتر |
سطح امنیت | به طور معمول پایینتر | به طور معمول بالاتر |
پشتیبانی | به طور معمول بهتر | به طور معمول ضعیفتر |
الزامات احراز هویت (KYC) | بله | خیر |
مزایا و معایب کیف پولهای حضانتی
همانطور که عنوان شد، نقطه ضعف اصلی کیف پولهای حضانتی این است که باید وجوه و کلیدهای خصوصی خود را به یک مجموعه شخص ثالث بسپارید. در بیشتر موارد این ارائهدهندگان خدمات، به تأیید و احراز هویت (KYC) نیز نیاز دارند. این مهم یک مزیت محسوب میشود و آرامش خاطر و راحتی اطمینان را برای مشتریان به همراه دارد. خصوصا که لازم نیست نگران گم شدن کلید خصوصی خود باشید و در صورت بروز مشکل میتوانید با بخش پشتیبانی مشتریان تماس بگیرید.
قبل از استفاده از خدمات حضانتی، مطمئن شوید که یک شرکت قابل اعتماد را انتخاب میکنید که امنیت و پوشش بیمهای بالایی ارائه میدهد. به دنبال ارائهدهندگانی باشید که دارای مقررات و منطبق مشخص هستند.
برخی از متولیان کیف پول حضانتی الزامات دیگری نیز دارند که ممکن است شما واجد شرایط آنها نباشید. به عنوان مثال، Binance Custody در حال حاضر فقط از کاربران برخی کشورهای مشخص پشتیبانی میکند.
مزایا و معایب کیف پولهای غیر حضانتی
بدون نظارت یک شخص ثالث، کیف پولهای غیر حضانتی کنترل کاملی بر کلیدها و دارایی دیجیتال شما را ارائه میکنند. به عبارت دیگر، داراییهای شما واقعاً مال شماست و میتوانید بانک خود باشید. علاوه بر این، تراکنشهای در کیف پولهای غیر حضانتی سریعتر انجام میشوند، زیرا لازم نیست منتظر تأیید برداشت باشید. در نهایت، شما با استفاده از کیف پولهای غیر حضانتی، متحمل هزینههای نگهداری اضافی نمیشوید، که بسته به ارائهدهنده خدماتی که انتخاب میکنید ممکن است این هزینهها در کیف پولهای حضانتی مختلف، متفاوت باشد.
همانطور که دیدیم، یکی از معایب استفاده از کیف پولهای غیر حضانتی، به دسترسی و سهولت استفاده مربوط میشود. آنها معمولا کمتر کاربرپسند هستند و به شکل رایج برای دارندگان ارزهای دیجیتال برای دفعات اول استفاده مشکل ایجاد میکنند. با تکامل ارائهدهندگان خدمات غیر حضانتی، توقع میرود که این موضوع باید در آینده حل شود.
البته، شما به تنهایی مسئولیت کلیدهای خود را بر عهده دارید و باید در هنگام مدیریت آنها، اقدامات احتیاطی را انجام دهید. این بدان معناست که به جای اعتماد به شخص (گروه یا پلتفرم) دیگری برای مراقبت از سرمایه شما، باید به خودتان اعتماد کنید. برای ایمنسازی رمز ارز خود و محافظت از خود در برابر هکرها، بهتر است اقدامات امنیتی زیر را در نظر بگیرید:
- استفاده از رمز عبور قوی (ترکیب حروف بزرگ و کوچک، عدد، علائم)
- فعال کردن احراز هویت دو مرحلهای (2FA) به عنوان یک لایه حفاظتی بیشتر
- مراقب کلاهبرداریها و حملات فیشینگ باشید
- هنگام کلیک کردن روی لینکها و دانلود نرمافزارهای جدید محتاط باشید
از کدام نوع کیف پول برای ارزهای دیجیتال خود استفاده کنم؟
حال سوال مهم این است که چه کیف پولی برای ارزهای دیجیتال ما مناسب است؟ و یا اینکه چه نوع کیف پولی برای ما کاربردیتر است؟ هر دو نوع کیف پول برای ذخیره داراییهای دیجیتال شما، از جمله NFT ها خوب هستند. اکثر معاملهگران و سرمایهگذاران از هر دو در شرایط مختلف استفاده میکنند. با این حال، باید مطمئن شوید که کیف پولی که استفاده میکنید از ارز دیجیتالی که میخواهید ذخیره کنید پشتیبانی میکند. تمامی ارزهای دیجیتال در همهی کیف پولها، امکان ذخیرهسازی و پشتیبانی ندارند.
شبکه های بلاک چین مختلفی وجود دارند که انواع مختلفی از ارزهای دیجیتال را اجرا میکنند. ما میتوانیم این انواع را بر اساس استانداردهای توکن آنها طبقهبندی کنیم، اما به خاطر داشته باشید که ممکن است توکنهای مشابهی در چندین بلاک چین تحت استانداردهای مختلف اجرا شوند. برای مثال، میتوانید بایننس کوین با نماد BNB را تحت استاندارد BEP-20 در زنجیره هوشمند BNB (BNB Smart Chain)، و همچنین به عنوان یک توکن BEP-2 در زنجیره BNB Beacon داشته باشید.
در اینجا برخی از رایجترین استانداردهای توکنها آورده شده است:
- زنجیره BNB Smart: BEP-20 ، BEP-721 ، BEP-1155
- زنجیره BNB Beacon: BEP-2
- زنجیره اتریوم: ERC-20 ، ERC-721 ، ERC-1155
- زنجیره سولانا: SPL
متامسک (MetaMask)، تراست والت (Trust Wallet) و MathWallet، کیفپولهای غیر حضانتی هستند که رایجترین و محبوبترین داراییهای رمز ارزی را پشتیبانی میکنند. اگر مطمئن نیستید که کیف پول شما از چه توکنهایی پشتیبانی میکند، سؤالات متداول یا اسناد رسمی آنها را برای اطلاعات بیشتر بررسی کنید. گاهی اوقات، کیف پولهایی که به طور مداوم در حال ارتقا هستند تا خواستههای کاربران خود را برآورده کنند، ممکن است با گذشت زمان از توکنهای بیشتری پشتیبانی کنند. همین موضوع که یک کیف پول در طی پیشرفت خود، چه تعداد ارز دیجیتال جدید را به لیست تحت پشتیبانی خود اضافه میکند، میتواند از نکات مهم برای انتخاب یا عدم انتخاب یک کیف پول دیجیتالی باشد.
جمعبندی
کیف پول حضانتی یا غیر حضانتی؟ اکثر کاربران دنیای ارزهای دیجیتال از هر دوی اینها استفاده میکنند، اما همه چیز به نیاز شما بستگی دارد. اگر دوست دارید کنترل کامل بر داراییهای خود داشته باشید یا به سادگی میخواهید از فناوری بلاک چین برای تعامل با برنامههای DeFi استفاده کنید، باید یک کیف پول غیر حضانتی را در نظر بگیرید. با این حال، اگر به دنبال ارائهدهنده خدماتی هستید که بتواند نیازهای ذخیرهسازی شما را در حین تجارت یا سرمایهگذاری برطرف کند، میتوانید به دنبال ارائهدهندگان خدمات کیف پول حضانتی مطمئن باشید.
به خاطر داشته باشید که چه از کیف پول حضانتی یا غیر حضانتی استفاده کنید، همیشه باید مراقب داراییهای رمز ارزی خود باشید و بهترین شیوهها را برای افزایش امنیت داراییهای دیجیتال خود اتخاذ نمایید.
مقالات پیشنهادی