دش (Dash) چیست؟

دش یا Dash یک بلاک چین و ارز دیجیتال منبع باز است که بر ارائه یک شبکه پرداخت جهانی سریع و ارزان تمرکز دارد که ماهیت آن غیر متمرکز باشد. بر اساس کاغذ سفید (Whitepaper) پروژه، دش به دنبال بهبود بیت کوین (BTC) با ارائه حریم خصوصی قوی‌تر و تراکنش‌های سریع‌تر است.

دش، که نام آن از "نقد دیجیتال" (Digital Cash) گرفته شده است، در ژانویه 2014 به عنوان فورک لایت کوین (LTC) راه‌اندازی شد. از زمان انتشار، دش به ویژگی‌هایی مانند شبکه دو لایه با مشوق‌هایی برای گره‌ها (Nodes) مانند ارائه آپشن مدیریت پروژه غیر متمرکز، رشد کرده است. همچنین این شبکه از سه بخش اصلی تشکیل می‌شود: InstantSend که امکان پرداخت فوری را فراهم می‌کند، ChainLocks، که بلاک چین دش را فورا تغییرناپذیر می‌کند و PrivateSend، که حریم خصوصی اختیاری بیشتری را برای تراکنش‌ها ارائه می‌دهد.

تاریخچه، نحوه‌ی کار و ویژگی‌های دش (DASH)

دش توسط دو نفر متخصص نرم‌افزار یعنی Evan Duffield و Kyle Hagan تاسیس شد. این پروژه در ابتدا XCoin نام داشت و دو هفته بعد نام خود را به Darkcoin تغییر داد و سپس در مارس 2015 مجدداً به Dash تغییر نام داد. قبل از راه‌اندازی دش، دافیلد یک توسعه‌دهنده نرم‌افزار با تجربه در امور مالی و همچنین توسعه‌دهنده الگوریتم‌های یادگیری ماشین و موتورهای جستجو بود. او اولین بار در سال 2012 دش را به عنوان راهی برای افزودن ویژگی ناشناس بودن بیشتر به رمز ارز بیت کوین در نظر گرفت. از این رو، در ابتدا آن را دارک کوین نامید. دافیلد ادعا کرده است که آن را به عنوان یک سرگرمی شروع کرده و ظرف مدت چند روز آن را کدنویسی کرده است. دافیلد تا دسامبر 2017 به عنوان مدیر عامل گروه Dash Core (شرکتی که از توسعه مداوم، ادغام و سایر فعالیت‌های Dash پشتیبانی می‌کند) خدمت کرد و سپس برای تمرکز بر سایر ابتکارات استراتژیک خود، از سمت مدیر عاملی کناره گرفت. هاگان نیز در نگارش وایت پیپر اصلی دارک کوین در کنار دافیلد مشارکت داشت. با این حال، او پروژه را در اوایل دسامبر 2014 ترک کرد.

طبق گزارش وب سایت رسمی این ارز دیجیتال، هدف دش این است که «کاربر پسندترین و مقیاس‌پذیرترین ارز دیجیتال متمرکز بر پرداخت در جهان باشد». برای انجام این کار، پروژه به شبکه‌ای از مستر نودها (Master Nodes) متکی است. مستر نودها سرورهایی هستند که توسط وثیقه‌ای در دش پشتیبانی می‌شوند و برای ارائه خدمات پیشرفته به صورت ایمن و نظارت بر سیستم پیشنهادی دش طراحی شده‌اند. مستر نودها در ازای بخشی از پاداش‌های بلوک، لایه دوم خدمات را به شبکه ارائه می‌کنند. آن‌ها عملکردهایی مانند InstantSend، PrivateSend و ChainLocks را تسهیل می‌کنند.

دش هم برای کاربران و هم برای موسسات، از جمله بازرگانان، خدمات مالی، تاجران و کسانی که نیاز به ارسال حواله بین‌المللی دارند، عرضه می‌شود. در اکتبر 2020، گروه Dash Core گزارش داد که اهداف استراتژیک آن در حال پیشرفت روزانه و موفق است. این اهداف شامل ایجاد اکوسیستم و نام تجاری آن، اطمینان از رضایت کاربران و پیشرفت بیشتر فناوری مربوط به پشت شبکه است.

سیستم حاکمیت دش یا خزانه‌داری، 10 درصد از پاداش‌های بلوک را برای توسعه پروژه به صورت رقابتی و به شکل غیر متمرکز توزیع می‌کند. این مسئله امکان ایجاد بسیاری از سازمان‌های مرتبط، از جمله Dash Core Group را فراهم کرده است. علاوه بر این، بنیاد دش، با ارائه امکان عضویت در سازمان‌های زیرمجموعه خود (به شکل فردی یا گروهی)، منابع مالی متفاوتی نیز دریافت می‌کند.

حداکثر تعداد توکن‌های دش قابل صدور 18،900،000 است. توکن‌های دش جدید از طریق یک الگوریتم استخراج اثبات کار ایجاد می‌شوند که در آن نرخ انتشار توکن به میزان یک چهاردهم یا تقریباً 7 درصد هر 210240 بلوک یا تقریباً هر 383 روز کاهش می‌یابد.

تقریباً 45 درصد از DASH جدید به ماینرها، 45 درصد به مستر نودها و 10 درصد برای تأمین بودجه پیشنهادات آینده تعلق می‌گیرد. در آگوست 2020، پیشنهادی تصویب شد که پس از اجرایی شدن، نسبت کوین‌های اعطا شده به ماینرها و مستر نودها را به ترتیب از 50/50 به 40/60 تغییر می‌دهد.

در 48 ساعت اول راه‌اندازی دش، تقریباً 2 میلیون سکه استخراج شد که به طور قابل توجهی از برنامه انتشار برنامه‌ریزی شده فراتر رفت. Dash در اصل از Litecoin جدا شده بود، که در زمان راه‌اندازی خود به دلیل اشکال در الگوریتم تنظیم سختی خود با مشکل مشابهی مواجه شد. دش از یک شبکه دو لایه برای ایمن‌سازی تراکنش‌های خود استفاده می‌کند. لایه اول شامل گره‌هایی است که عملیات ماینینگ را تحت یک پروتکل اجماع اثبات کار انجام می‌دهند، به این معنی که آن‌ها برای حل مشکلات رمزنگاری پیچیده با یکدیگر رقابت می‌کنند و حداقل 51٪ از گره‌ها باید یک تراکنش را برای اضافه‌شدن آن به بلاک چین تأیید کنند.

الگوریتم PoW مورد استفاده دش، "x11" نامیده می‌شود؛ یک الگوریتم هش سفارشی که توسط دافیلد، بنیانگذار Dash توسعه یافته است که از دنباله‌ای از 11 الگوریتم هش استفاده می‌کند. بر اساس مستندات دش، X11 «یکی از امن‌ترین و پیچیده‌ترین هش‌های رمزنگاری است که توسط ارزهای دیجیتال مدرن استفاده می‌شود».

لایه دوم شامل مستر نودهایی است که تحت یک الگوریتم اجماع اثبات سرویس کار می‌کنند که در آن مستر نودها بر اساس سابقه ارائه خدمات خوب به شبکه، رتبه‌بندی می‌شوند. مستر نودها بر شبکه نظارت می‌کنند و این قدرت را دارند که بلوک‌های جدید اضافه شده توسط گره‌ها را در صورت حصول اطمینان از نادرستی آن‌ها، رد کنند. آن‌ها همچنین ویژگی Dash's ChainLocks را فعال می‌کنند که امنیت شبکه را افزایش می‌دهد، به این شکل که هر 12 ساعت یک گروه چرخشی از مستر نودها همه بلوک‌های جدید اضافه شده به بلاک چین را مشاهده و تأیید می‌کنند. توسعه‌دهندگان دش اعلام کرده‌اند که این فرآیند از شبکه در برابر حملات 51 درصدی محافظت می‌کند.