بیتکوین در آستانه 12 سالگی: از بلاک آغازین تا پذیرش در وال استریت

شبکه بیتکوین به صورتی که امروز آن را می شناسیم، 12 سال قبل در زمانی که ساتوشی ناکاموتو اولین نرم افزار مشتریان را منتشر کرد، آغاز به کار نمود. ساتوشی ناکاموتو، خالق ناشناخته بیت کوین، اولین شبکه برای مشتریان را 12 سال پیش منتشر کرد و با این کار شاید بزرگ ترین تحول پولی در قرن 21 را رقم زده است.

شش روز پیش از آن در تاریخ 3 ژانویه 2009، ساتوشی بلاک اولیه یا جنسیس بلاک را استخراج کرد که با کد #0 در نرم افزار شناخته می شود. برخلاف بلاک های بعدی، کوینی که به عنوان پاداش از جنسیس بلاک استخراج شده قابل مصرف نیست، چرا که تنها کوین هایی که توسط عموم استخراج شده باشند قابلیت انتقال را دارند. بنابراین، اولین بلاک یا #1 در تاریخ 9 ژانویه استخراج شده و این شبکه به صورتی که امروز می شناسیم رسماً آغاز به کار کرد. 

در همین زمان ساتوشی این خبر را به همراه لینک دانلود بیتکوین 0.1.0 در پلتفرم پایگاه داده نرم افزاری متن باز با نام سورس فورج منتشر نمود. بیتکوین 0.10 تنها با سیستم عامل ویندوز سازگاری داشت. اولین نسخه از آن که با لینوکس سازگاری داشت، در دسامبر سال 2009 و با انتشار بیتکوین 0.2.0 منتشر شد.

309 BTC

کمتر از یک هفته پیش از انتشار اولین نرم افزار مشتریان، ساتوشی جنسیس بلاک را استخرج کرده و این شبکه را آغاز کرد. در تاریخ 12 ژانویه 2009، هال فینی اولین تراکنش بیتکوین را انجام داد.

در آن زمان پذیرندگان اولیه قادر به ایجاد ارزش پولی از قدرت محاسباتی بودند. بنابرگفته فینی: "امروزه ساخت کوین با صرف چند سنت زمان برای محاسبه، می تواند شانس بسیار خوبی باشد."

این برنامه نویس و رمزنگار پیش بینی کرده است که بیت کوین می تواند به جایگاه ارز ذخیره جهانی دست یافته و هر کوین آن به قیمت 10 میلیون دلار برسد. ساتوشی نیز با این نظر خوش بینانه فینی موافقت کرده و افزود: اگر این پیش بینی درست باشد، خوب است که چند بیتکوین داشته باشیم. با این وجود بیتکوین تا اکتبر 2009 به صورت رسمی ارزش گذاری نشده بود. در آن زمان یکی از اولین صرافی های بیتکوین با نام نیو لیبرتی استاندارد، قیمت معیار بیتکوین را به این صورت تعیین کرد: 1309 BTC به ارزش 1 دلار!

پیتزا، ویکی لیکس و خروج ساتوشی

استخراج کنندگان اولیه بسیار از شرایط خشنود بودند، چراکه این شبکه هنوز در مراحل ابتدائی خود بود. حتی برخی از آن ها به اهدای بیت کوین رایگان پرداختند تا نفوذ بیتکوین گسترده تر شود. 

در ماه مه 2010، لازلو هانیچ جایگاه خود را تا ابد در افسانه های بیتکوین تثبیت کرد؛ وی 10000 BTC برای خرید یک پیتزا پرداخت که این تراکنش را به عنوان اولیت تراکنش بیتکوین در دنیای واقعی می شناسند.

ویکی لیکس که بدون منابع مالی مانده بود به بیتکوین روی آورد و برخی از اولین پذیرندگان بیتکوین جولیان آسانژ را به پذیرش بیتکوین تشویق کردند. ساتوشی اما آسانژ را از این کار منع می کرد و بر این عقیده بود که ارتباط با ویکی لیکس می تواند بازتاب بیش از اندازه ای برای این پروژه نوپا داشته باشد.

در حقیقت تقاضای ساتوشی از آسانژ، یکی از آخرین مکاتبات دیجیتالی از سوی خالق بیت کوین بود که پیش از خروج کامل او از صحنه منتشر شد.

جاده ابریشم و گسترش استخراج

در سال 2011 مشخص شد که بیتکوین دیگر تنها موردعلاقه سایفرپانک ها نیست و به قلمرو آنارشیست ها و طرفداران بازار آزاد نیز وارد شده است. بازار دارک نت جاده ابریشم که هم اکنون از میان رفته است، از بیتکوین به عنوان یک روش پرداخت مشهور به منظور قاچاق مواد مخدر و دیگر مواد ممنوعه استفاده می کرد.

در بازار، با جلب شدن توجه ها به سمت جامعه گسترده فناوری، بیتکوین توانست به قیمت 1 دلار برسد. تا اواسط سال 2011 بیتکوین به 30 دلار رسیده بود، اما سرقت 25000 بیتکوین از حساب یک کاربر منجر به سقوط شدید قیمت این ارز شد.

استخراج بیت کوین نیز در حال رشد بود و دیگر کامپیوترهای شخصی نمی توانستند قدرت هش کافی برای ایمن سازی این شبکه گسترده را فراهم کنند. اکنون واحدهای پردازش گرافیک و مدارهای مجتمع دیجیتال برنامه پذیر می توانند قابلیت های بیشتری در زمینه استخراج کارآمد بیت کوین فراهم نمایند.

مت گوکس، پذیرش فناوری و بومیان رمزنگاری

جد مک کلب موسس استلار، در سال 2010 صرافی مت گوکس بیتکوین را تاسیس کرد. تا سال 2013 این پلتفرم توانست میزبان بیش از 70 درصد معاملات جهانی بیتکوین باشد. مت گوکس به قدری رشد کرده بود که شکست آن به نظر غیرممکن می آمد، اما شکست خورد؛ در واقع شکست مت گوکس با دزدیده شدن 850000 بیتکوین بین سال های 2011 تا 2014 توسط هکرها اتفاق افتاد. پخش شدن خبر این سرقت ها، دوباره منجر به کاهش شدید قیمت بیت کوین شد.

در همین حال پذیرش فناوری نیز رو به افزایش بود که منجر به ظهور محصولاتی همچون دستگاه های ذخیره بیتکوین از سوی شرکت هایی نظیر الیپتیک شد. کوین بیس، غول صرافی های کریپتو ایالات متحده آمریکا نیز با 25 میلیون دلار بودجه جمع آوری شده، وارد صحنه شد.

از سوی دیگر در فاصله سال های 2013 تا 2014، توجه دولت های بسیاری به بیت کوین جلب شد. بانک مرکزی چین، بانک های این کشور را از ارائه تسهیلات برای معاملات بیتکوین منع کرد، در حالی که دولت ایالات متحده آمریکا حدود 29000 بیتکوین ضبط شده از دلالان جاده ابریشم را به حراج گذاشت.

تا سال 2015، پروژه های آلتکوین بزرگی همچون اتریوم ظهور کرده بودند و بنیانگذاران آن ها هدف ساخت ارزهای دیجیتال جدید با ویژگی هایی برای رفع نقایص شناخته شده پروتکل بیتکوین را در سر داشتند. با معرفی مدارهای مجتمع با کاربردهای خاص و ظهور استخراج صنعتی بیتکوین، صنعت استخراج نیز یک قدم فراتر رفت.

عدم دستیابی به اتفاق نظر در مورد محدودیت سایز بلاک، موجب انشعاب زنجیره در آگوست 2017 شد که پس از آن بیتکوین کش به وجود آمد. با این وجود بیتکوین زمانی به شهرت واقعی رسید که قیمت آن از ژانویه 2017 تا اواسط دسامبر حدوداً 20 برابر رشد کرد و تقریباً به 20000 دلار رسید.

صندوق های پوشش ریسک، دیگر سازمان های سرمایه گذاری

صعود قیمت بیتکوین به 20000 دلار در سال 2017، بلافاصله با سقوط چشمگیر و طولانی مدتی همراه شد، به صورتی که در اوایل 2018 به قیمت 3800 دلار رسید. این بازار خرسی تا پایان سال ادامه داشت و بسیاری از طرفداران، قدم بعدی در رشد و پیشرفت بیتکوین را پذیرش سازمان آن می دانستند.

با وجود این که بیتکوین همچنان در بازار خرسی به سر می برد، پایه و اساس آن رو به پیشرفت بود. تا اواسط 2019، نرخ هش شبکه از 70 اگزاهش بر ثانیه فراتر رفت و به بیش از 10 برابر ذرات شن در زمین رسید. هارد فورک های بیت کوین نیز رو به پیشرفت بودند و بازارهایی چون قراردادهای آتی و قراردادهای اختیار معامله معرفی شدند و همچنین شرکت های مهمی چون فیدلتی از برنامه های خود برای ایجاد راهکارهای مالکیت بیتکوین رونمایی کردند.

در سال 2020، بیتکوین تبدیل به ارز محبوب سرمایه گذاران سازمانی شد و صندوق های پوشش ریسک و شرکت ها به صورت مستقیم به بیتکوین روی آوردند. برخی شرکت های سهامی عام نیز بیتکوین را به ترازنامه های خود افزوده و به دلیل سیاست های کاهش نرخ ارز در اقتصادهای بزرگ، بلندمرتبه ترین ارز رمزپایه را به عنوان دارایی ذخیره نگه داری کردند.

در اواخر سال 2020، بیت کوین از مرز 20000 دلار عبور کرد و همچنان روند افزایشی دارد. با وجود کاهش 50 درصدی قیمت بیت کوین در سه ماهه اول 2020 به دلیل بحران کووید-19، گزارشات پی در پی از شرکت هایی که در حال خرید بیتکوین بودند، منجر به افزایش قیمت دوباره بیت کوین شد.

آینده بیت کوین

تنها چند روز از سال 2021 گذشته است، اما بیتکوین تا کنون به رقمی بالاتر از 42000 دلار نیز رسیده است که دوبرابر رقم جادویی سال 2017 می باشد. در 12 سالی که از انتشار اولین نسخه مشتریان بیتکوین می گذرد، این شبکه و اکوسیستم آن پیشرفت بسیاری داشته اند و توانست از ارزی که تنها در سطح سایفرپانک ها مورد استفاده بود، تبدیل به ارزی شود که توجه وال استریت را به خود جلب کرده است.

در این زمان، قماربازان، فروشندگان مواد مخدر دارک نت، شهروندان کشورهای ضعیف، کارآفرینان فناوری، صندوق های پوشش ریسک، شرکت ها و سرمایه گذاران به مشهورترین ارز رمزپایه در جهان روی آورده اند. شاید قدم بعدی پذیرش دولتی باشد و بیتکوین تبدیل به ارز ذخیر جهانی با قدرت فراوان شود. آیا ساتوشی از چنین نتیجه ای رضایت خواهد داشت؟