رمز ارز یا ارزهای مجازی، ابزارهای دیجیتالی برای تبادل پول هستند که در آنها از علم رمزنگاری به منظور امنیت بخشی استفاده شده است. عبارت Crypto از کلمه یونانی باستان kryptós آمده است که به معنی پنهان یا خصوصی است.
ارز دیجیتالی که توسط افراد یا گروههای خصوصی ایجاد و مورد استفاده قرار میگیرد، دارای چندین مزیت است. به عنوان مثال رمز ارزها توسط هیچ مرجع مرکزی یا موسسه مالی اداره نمیشوند و در برابر دستکاری و مداخلات دولتها مصون هستند و این به دلیل داشتن یک سیستم غیرمتمرکز است؛ در حالی که یک سیستم متمرکز اقتصادی متشکل از کنترل دولت یا شرکتهای اعتباری است.
دولت و بانکهای مرکزی با چاپ واحدهای پول فیات و کنترل ارزشهای آنها و همچنین هزینه معاملات، عرضه ارز را کنترل میکنند. در یک سیستم اقتصادی غیرمتمرکز، عرضه و ارزش ارزهای مجازی توسط خود کاربران، از طریق پروتکلهای بسیار پیچیده با استفاده از شبکه همتا به همتا کنترل میشود.
در سال 2008، ساتوشی ناکاموتو، که نام یک شخص یا گروه ناشناخته است، سیستم پرداخت الکترونیکی را که مبتنی بر شبکه همتا به همتا است ارائه کرد. رمز ارز به جای تکیه بر یک سیستم ثالث، با اثبات رمزنگاری پشتیبانی میشود.
در سال 2009، ساتوشی بیت کوین را معرفی میکند که اولین رمز ارز غیرمتمرکز است. برای جلوگیری از مشکلاتی مانند پرداختهای دوبل، تراکنشهای بیت کوین با استفاده از فناوری بلاکچین روی یک دفتر کل عمومی ضبط میشوند، بنابراین همه در جهان میتوانند بررسی کنند که ابتدا برای بار اول به چه کسی پرداخت انجام شده است.
هر تراکنش نسبت به آدرسی که فردی میتواند برای دریافت کوین داشته باشد حساس است.
این کوین ها چگونه تولید میشوند؟ آیا از آسمان نازل میشوند؟
بله دقیقاً! بیت کوین توسط یک فرآیند رقابتی و غیرمتمرکز به نام ماینینگ ایجاد میشود. ماینرها که کاربران بیت کوین نیز هستند، تراکنشها را بهوسیله یک معادله ریاضی پیشرفته با استفاده قدرت پردازشی رایانه خود تائید میکنند.
با حل هر معادله، تعدادی کوین به عنوان پاداش دریافت میکنند. کاربرد این کوینها مانند بیت کوین برای انتقالات ارزان بینالمللی است، مانند پرداختهای خرد و درشت برای خرید از فروشگاههای خرده فروشی در سراسر دنیا.
امروزه تعداد زیادی از کوینهای جایگزین برای بیت کوین وجود دارد که altcoin نامیده میشوند. بیشتر آلت کوینها امیدوارند که جایگزینی ارتقا یافته برای بیت کوین یا حتی برای سایر رمز ارزها باشند. هر آلت کوین ویژگیهایی مانند سرعت تراکنش بیشتر، حریم خصوصی امنتر و بسیاری موارد دیگر را ارائه میدهد.
البته علیرغم مزایای بیان شده، معایبی نیز در استفاده از رمز ارزها وجود دارد. ریسک و نوسانات زیادی در بازار برای آنها وجود داشته که موجب عدم استفاده گسترده میشود. همچنین به دلیل نشناخته بودن، به ابزاری قدرتمند برای تأمین مالی جرائم تبدیل شده است.
درنهایت صرافیهای آنلاین هنوز در معرض حملات سایبری و ایرادات فنی هستند که میتوانند ارزش کوینها را به شدت تحت تأثیر قرار دهند.
به طور کلی، رمز ارزها هنوز باید مسیری طولانی را طی کنند تا بتوانند جایگزین انواع پول امروزی شده و در تجارت جهانی پذیرفته شوند. تنها گذشت زمان خواهد گفت که جهان چه موقع آماده پذیرش رمز ارزها به عنوان یک ابزار پرداخت رایج همگانی خواهد شد.